تاثیر نوع استعاره های مفهومی بر ساخت روایی متون منثور قدیم و جدید

هدف از این پژوهش بررسی و دستیابی به الگویی یکسان در تقسیم‌بندی استعاره‌های مفهومی به‌کاررفته در نمونه‌هایی از متون گذشته و معاصر زبان فارسی است. کاربرد نظریه استعاره در سبک‌شناسی شناختی و تحلیل متون ادبی یا مجموعه‌نوشته‌های یک شخص برای تعیین شیوه ذهنی و شناخت دقایق سبکی کارگشا خواهد بود. بدین منظور، استعاره‌های مفهومی به‌کاررفته در دو گونه نثر فارسی یعنی کتاب‌های دارالمجانین و کیمیای سعادت بررسی شده و ضمن اینکه حوزه‌های مبدا از هر دو کتاب و تفاوت حوزه‌های به‌کاررفته در آن‌ها مورد توجه بوده است. برای رسیدن به هدف پژوهش، 10 درصد از قسمت‌های اول، وسط و آخر هر کتاب تجزیه و تحلیل گردید و حوزه‌های مبدا و مقصد و نام‌نگاشت استعاره‌های مفهومی یادداشت شد و در نمودار اکسل قرار گرفت. آمار استعاره‌‌های مفهومی محاسبه و برای درک بهتر در نمودار میله‌ای نشان داده شد. از مجموع 118 استعاره تفحص‌شده در کتاب کیمیای سعادت و 98 استعاره در دارالمجانین، آمار به‌دست‌آمده به این شرح بود: کیمیای سعادت: استعاره ساختاری 24، استعاره هستی‌شناختی 88، استعاره جهتی 8؛ کتاب دارالمجانین: استعاره ساختاری 25، استعاره هستی‌شناختی 57، استعاره جهتی 5. نتایج نشان داد کاربرد استعاره‌های هستی‌شناختی و جهتی در متون گذشته بیشتر از متون معاصر است و کاربرد استعاره‌های ساختاری در متون معاصر بیشتر از متون گذشته است. از دیگر نتایج این پژوهش آن است که استعاره‌های هستی‌شناختی در هر دو کتاب بیشتر از دو استعاره دیگر است و پربسامدترین نوع استعاره، چه در زمان گذشته و چه در زمان حاضر، محسوب می‌شود. شاید علت استفاده زیاد از این استعاره ملموس و عینی بودن آن باشد.

The Impact of Conceptual Metaphors on the Narretive Structure of Old and New Prose Texts

Metaphors provide a new understanding of experiences and give new meaning to human beings, and metaphor is an important tool for conveying human beliefs and practices. Thus, the application of this theory to cognitive stylistics and the analysis of literary texts or collections of one’s writings can be useful in determining one’s mental style and minutes of stylistic understanding. The purpose of this study is to investigate and achieve a similar pattern in the classification of metaphors used in past and present texts. To this end, we examine the conceptual metaphors used in the two types of Persian prose in the books of Dar alMajanin and Kimiyah Sa’adat, while looking at the origin of both books and considering the differences between the two. Of the 118 metaphors examined in the book of Kimiya Sa’adat and the 98 metaphors in the book of Dar alMaghanin are the statistics obtained as follows: The Book of Kimia Happiness: Structural Metaphor 24 Ontological Metaphor88 Directional Metaphor 8 Dar alMaghanin’s Book: Structural Metaphor 25 Ontological Metaphor57 Directional Metaphor 5 The most commonly used metaphor frequencies in both books were ontological metaphors, which had about 74.5 and 58.1%, respectively, and the least frequent ones were directional metaphors, which were 6.8% and 5.1%, respectively.