آسیب‌شناسیِ کاربرد نظریه های روایت‌شناسی درپژوهش های دانشگاهی ایران (مطالعه موردی: الگوی کنشگر گِرِماس)

نظریه‌پردازی و نقد و پژوهش ادبی به آسیب شناسی، تفکر انتقادی، آفت‌زدایی و بهره‌گیری از الگوهای دقیق، روشمند و علمی در نقد و ارزیابی عوامل درون‌ساخت و برون‌ساخت متن ادبی، تحلیل زیبایی‌شناختی ادبیات و ارتقای دو فرایند آفرینش و پژوهش ادبی سخت نیازمند است. آسیب شناسی می تواند از ژرف ساخت آغاز شود و به روساخت بینجامد و دربرابر واپس‌گرایی و ایستایی ادبیات و هنر بستیزد. نظریه روایت و رویکرد روایت‌شناسی حدود دو دهه است که به پژوهش های دانشگاهی ایران و به‌ویژه در میان پژوهشگران نوباوه‌تر راه یافته است؛ گاه به دو‌ر از ژرف‌نگری، افسارگسیخته، بی‌محابا و غیرعلمی. در این میان، یکی از نظریه های نشانه‌معناشناسی روایی، الگوی کنشگر گِرِمس است که با تحلیل روایی متون کلاسیک و معاصر روایی پیوند دارد. نافرهیختگی، روشمند نبودن، سطحی‌نگری، نظریه‌زدگی، کژخوانی نظریه، مدل‌سازی مکانیکی، شتابندگی، مقاله‌بافی، شیفتگی دربرابر نظریه‌پرداز، امتیازسازی ترفیع‌گرایانه، امتیازستانی ارتقامحورانه و شاید از همه مهم‌تر ناآشنایی با مبانی نظری و کاربردی روایت‌شناسی در حوزه نظریه نشانه‌معناشناسی گفتمانی و روایی بر شماری از پژوهش‌های روایت‌شناسی و نیز الگوی کنشگر گِرِمس چیره شده است. در این مقاله با نگاهی انتقادی، 23 مقاله به‌صورت اتفاقی در زمینه رویکرد روایت‌شناسی و الگوی کنشگر گِرِمس برگزیده و در ادامه به آسیب‌شناسیِ این رویکرد و این الگو در نظریه و عمل پرداخته شد. گفتنی است که تقریباً تمام پژوهشگران حوزه روایت‌شناسی خاستگاهی دانشگاهی دارند. یکی از مشکلات اساسی در الگوی کنشگر گِرِمس ناآشنایی پژوهشگران با نظریه نشانه‌معناشناسی روایی مکتب پاریس و بی‌توجهی به ارتباط این نظریه با الگوی زایشی معنا، دستور جهانی زبان روایت و این الگوست. آسیب‌شناسی و تفکر انتقادی در نقد و تحلیل متن‌های روایی ادبی پژوهشگر حوزه روایت‌شناسی را به واقعیت این رویکرد در چارچوب ژانرهای روایی، نظام‌های حاکم بر روایت و ساختار‌ پی‌رنگ نزدیک و رویکرد روایت‌شناسی و الگوی کنشگر گِرِمس را از آفت‌های آن دور می‌کند.

Challenges in application of narrationlogy in academic studies of Iran (Case Study: Gremas’s action pattern)

Theoretical and applied researches, on challenges, critical thinking, intimidation, and precise, methodological and scientific methods are critical in criticizing and evaluating the factors involved in constructing and developing literary texts, aesthetic analysis of literature, and the promotion of two process creation and literary research. Challenges can begin with the depth of the position of abstract concepts, and to the point where the position of objective concepts comes and rests with the retrogression of literature and philosophy. The narrative and narrative theory is about two decades that has led to academic research in Iran, especially among younger researchers, sometimes out of deeprooted, unbridled, unwittingly and unconsciously. one of the symptoms of narrative semantics is action pattern, which is connected with the analysis of the validity of classical and contemporary texts. Implicability, methodology, leveling, theorizing, theorizing, mechanical modeling, acceleration, paperwork, fascination with the theorist, rating Promotionist, volunteers, and some of the most uptodate advocates of this kind have been dominant in a number of narrative studies and in the form of actor Germaz. In this article, with a critical look, 23 papers were randomly selected, selected in the context of the narrative approach and the Gremas’s action pattern, and the pathology of this approach, and in this theory, and in practice. The aesthetics and critical thinking in the analysis of literary texts, scholar the narrative translates into the reality of this approach within the framework of narrative genres, narrative systems and the closeup structure of the narrative and the Gremas’s action pattern.