نقدی بر کتاب داستان کوتاه در ایران (داستان های پسامدرن)، نوشته ی حسین پاینده

حسین پاینده، از پژوهشگران برجستهی ادبی ایران، در اثر شناخته‌شده‌ی خود، داستان کوتاه در ایران (داستان پسامدرن) به بررسی تعدادی از داستانهای معاصر ایران پرداخته که بهزعم وی داستانهای پسامدرن است. رویکرد او در این پژوهش، رویکردی شگردشناسانه است. در مقالهی حاضر این رویکرد به نقد کشیده شده، با توجه به مبانی انسانشناسانهی فلسفهی پستمدرن نشان داده شده است که بهکارگیری شگردهای داستاننویسی پسامدرن، الزاماَ به خلق اثری پسامدرن منتهی نمیشود. یک داستان پستمدرن پیش از آنکه براساس شگرد بنا شود، میباید از شخصیتهایی بهرهگرفته باشد که بازتابدهندهی وضعیت اندیشگانی انسان در موقعیت پستمدرن باشد. توجه به نقش و تفاوت من، خود، سوژه، ابژه، دیگری و ... در ساخت وضعیت انسانی پسامدرنیستی در چنین پژوهشی اهمیت بسیار دارد. این موضوع به‌ویژه در تحلیل داستان امروز ایران بسیار حائز اهمیت است زیرا نقش شگردهایی را بازمی‌نمایاند که عموماْ از ادبیات سایر کشورها به عاریت گرفته شده است. در این مقاله داستانهای مورد بحث، با تطبیق با فلسفهی پسامدرن در زمرهی آثار پستمدرن قرار گرفته یا از شمول آن خارج دانسته شده است.