پیشایندهای توسعه رفتار مصرف‌هوشمندانه

تغییر رویکرد جهانی به سوی مصرف هوشمندانه موضوعی جدید و جدی است. مصرف هوشمندانه با هدف کاهش مصرف منابع و انرژی در راستای تولید زباله کمتر و بازیافت بیشتر مواد مصرفی صورت می‌گیرد که مظهر و نماد یک اقدام جامعه‌پسند و اخلاقی است که منافع شخصی و عمومی را در بر‌می‌گیرد. مطالعه‌ پیش‌رو از لحاظ هدف کاربردی است که به‌منظور بررسی پیشایندهای توسعه رفتار مصرف‌ هوشمندانه بر اساس رویکرد کیفی_کمی صورت پذیرفته است. برای این‌منظور در بعد کیفی از ابزار فراترکیب با گام‌های هفت‌گانه و در رویکرد کمی با استفاده از فرمول کوکران نمونه‌ای به حجم (386=n) نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای، انتخاب شدند. ابزار گردآوری‌ داده‌ها پرسشنامه‏ ساخت‌یافته بود. سنجش روایی این ابزار از نظر صاحب‌نظران و پایایی متغیرهای آن با ضریب آلفای کرونباخ به‌دست آمد و با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری مدلی برای پیش‌بینی رفتار مصرف‌کننده در حوزه رفتار هوشمند، ارائه شد. به صورت خلاصه یافته‌ها حاکی از آن است که متغیرهای برند محصول، اعتماد به محصول، درک ارزش محصول، تناسب قیمت و کیفیت، زمینه‌ اجتماعی و مسئولیتپذیری اجتماعی اثرگذاری قابل‌توجهی بر توسعه رفتار مصرف هوشمندانه دارند، قابل ذکر است که متغیرهای مورد بررسی توانستند0.30 از واریانس رفتار مصرف هوشمند را تبیین کنند.

Prerequisites for the Development of Smart Consumption Behavior

Changing the global approach to smart consumption is a new and serious issue. Intelligent consumption aims to reduce the consumption of resources and energy in order to produce less waste and recycle more consumables, and is the manifestation and symbol of a socially and ethically action that includes personal and public interests. The present study aims to investigate the factors affecting the development of intelligent consumer behavior based on the qualitativequantitative approach. For this purpose, in the qualitative dimension of the hybrid instrument with seven steps and in the quantitative approach using the Cochran’s formula of a sample with a volume (N = 386) and considering the maximum variance, large population and sampling method. Multistage clusters were randomly selected. The data collection tool was a structured questionnaire. Experts assessed the validity of this tool and the reliability of its variables was obtained with Cronbach’s alpha coefficient and a model for predicting consumer behavior regarding intelligent behavior was presented using structural equation modeling. Findings indicate that the variables of product brand, product trust, product value perception, price appropriateness, product quality, social context and social responsibility had a significant impact on the development of intelligent consumer behavior. The studied variables were able to explain 0.30 of the variance of intelligent consumption behavior. Keywords: Intelligent consumption, consumer behavior, Behavior development structural equations