تکوین نظریه انگیزه خدمت‌رسانی عمومی از منظر روش‌شناسی بنیادین

«انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» از جمله نظریاتی است که طی دهه اخیر به واسطه ترجمه، در حوزه مطالعاتی «ادارۀ امور عمومی» کشورمان مورد توجه قرار گرفته‌است. «جیمز پری» با 30 پژوهش انجام شده در کارنامه تحقیقاتی‌اش، در بازه زمانی نزدیک به سه دهۀ گذشته، شناخته‌شده‌ترین پژوهش‌گر در این حوزه است. نظریه‌پردازی او از این مفهوم تطورات متنوعی داشته است؛ او مفهوم «انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» را ابتدا به معنای «زمینۀ یک فرد جهت پاسخ به انگیزه‌هایی که اصولًا یا منحصرًا ریشه در نهادها و سازمان‌های بخش عمومی دارد»، تعریف کرد و سپس، آن را «جهت‌گیری یک فرد به سمت ارائۀ خدمات به مردم با هدفِ نیکی کردن به جامعه انسانی» دانست و در واقع، «انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» را به افراد شاغل در بخش خصوصی نیز تعمیم داد. پری در سیر تطوّر نظریۀ خود، در آخرین پژوهش نظری، جهت شکل‌دهی به نظریۀ خویش، تحلیلی جامعه‌شناختیروان‌شناختی از مفهوم انگیزش ارائه داده‌است. در این پژوهش، جهت تحقق مواجهه‌ای صحیح با این نظریه و درکی درست از مسئله آن، با استمداد از «روش‌شناسی بنیادین» و بر اساس مکتوبات منتشر شده توسط این نظریه‌پرداز و نیز با توجه به آنچه که پری، خود بدان تاکید داشته یا اشاره کرده، زمینه‌های معرفتی و غیرمعرفتی شکل‌دهنده نظریه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که مهم‌ترین زمینه‌های معرفتی و غیرمعرفتی این نظریه عبارتند از: نظریۀ «هویّت» استرایکر، افول اعتماد عمومی نسبت به دولت فدرال آمریکا، بحران بی‌صدا در خدمت‌رسانی کشوری دولت فدرال، گرایش مذهبی و مرام دموکرات‌مآبانۀ پری.

Using Fundamental Methodology to Explore the Formation of Public Service Motivation Theory

Public Service Motivation (PSM) is one of the theories that has been introduced via translation and studied in the field of public administration in Iran during the past decade. With 30 research papers covering the past three decades, James Perry is the most wellknown researcher in this field. His theorization of this concept has evolved in different ways. He initially defined Public Service Motivation as “an individual’s predisposition to respond to motives grounded primarily or uniquely in public institutions and organizations”. Later, he referred to it as “an individual’s orientation to delivering services to people with a purpose to do good for others and society”. In other words, he generalized the PSM to private sector workers. In the course of developing and shaping his theory, James Perry presented a sociologicalpsychological analysis of motivation in his latest theoretical research. In order to properly address and understand this theory and its objective, the present study explored the epistemic principles and nonepistemic grounds of Perry’s theory relying on the Fundamental Methodology, Perry’s writings, and what he himself has stressed. Findings show that Stryker’s “identity” theory, the decline of public trust in the US federal government, the “quiet crisis” in the federal civil service, Perry’s faith tradition, and his democratic ideology are the most important epistemic principles and nonepistemic grounds that shape this theory.