بررسی فقهی و حقوقی جرم در فضای مجازی

از مهم‌ترین مباحث حقوق کیفری، مسئله افساد فی‌الارض است که با توجه به شرایط جدید و حضور فضای مجازی در تمامی ابعاد زندگی اجتماعی، امروزه، این مسئله از اهمیت دوچندانی برخوردار شده‌است. مسئله‌ای که از منظر فقهی به‌صورت جامع، منقح و مستقل مورد بررسی قرار نگرفته‌است و از منظر حقوقی نیز به‌صورت روشن و دقیق با جرایم مشابه خود مانند محاربه مرزبندی نشده‌است و شاخص تحقق جرم نیز به‌خصوص در فضای مجازی به­درستی تبیین نشده‌است. این مقاله درصدد شناسایی عوامل و ارکان جرم از منظر فقهی و حقوقی است که رهیافت آن، شناسایی ارکان جرم افساد فی‌الارض در فضای مجازی ‌است. آنچه روشن است این است که سابقه ورود رایانه و فضای مجازی در زندگی بشر به بیش از چند دهه نمی‌رسد و این در حالی است که مسائل و قواعد فقهی صدها سال است که مورد وثوق قرار گرفته‌اند. بر این مبنا، نگارنده تلاش می‌کند تا نگاهی جدید را درخصوص موضوع افساد فی‌الارض در فضای مجازی ارائه دهد. روش این تحقیق، توصیفی تحلیلی است و هدف مقاله حاضر، به‌نوعی تلاش برای پویایی فقه اسلامی و حقوق در زمینه جرایم امروزی در فضای مجازی است.

Jurisprudential and legal study of crime in cyberspace

One of the most important issues in criminal law is the issue of corruption on earth, which due to the new conditions and the presence of cyberspace in all aspects of social life, today, this issue has become doubly important. This issue has not been studied comprehensively, revised and independently from a jurisprudential point of view, and from a legal point of view, it has not been clearly and precisely demarcated with similar crimes such as moharebeh, and the crime index, especially in cyberspace, has not been properly explained. This article seeks to identify the causes and elements of crime from a jurisprudential and legal perspective, the approach of which is to identify the elements of the crime of corruption on earth in cyberspace. What is clear is that the history of computers and cyberspace in human life does not reach more than a few decades, while jurisprudential issues and rules have been trusted for hundreds of years. On this basis, the author tries to offer a new perspective on the issue of corruption in cyberspace. The method of this research is descriptiveanalytical and the purpose of this article is to try to make the dynamics of Islamic jurisprudence and law in the field of modern crimes in cyberspace.