امنیت پیشگیرانه در فضای چندجانبه گرایی بین المللی

موضوعات امنیتی در سال‌های پس از جنگ سرد تحت تاثیر نهادگرایی راهبردی قرار گرفته است. هرگونه تحول در ابزارهای امنیتی تاثیر خود را بر فرایندها و سازوکارهای کنش بازیگران در محیط داخلی،‌ منطقه‌ای و بین‌المللی به‏جا می‌گذارد. در سال‌های پس از جنگ سرد نشانه‌هایی از چندجانبه‌گرایی بین‌المللی ظهور یافته است که در الگوی کنش دولت‌ها، نهادهای امنیتی و پلیس به چشم می‏خورد. پلیس بین‌الملل نیز در شرایط چندجانبه‌گرایی امنیتی تلاش دارد وظایف و اهداف خود را برای احساس امنیت و همچنین ایجاد زمینه‌های اجتماعی کنش بدون خشونت سازماندهی کند. در عصر نهادگرایی و چندجانبه‌گرایی بین‌المللی مهم‌ترین دغدغه نهادها و سازمان‌های بین‌المللی از جمله پلیس بین‌الملل آن است که زمینه‌های لازم را برای چندجانبه‌گرایی امنیتی به ‌وجود آورد. اگرچه اینترپل در زمره سازمان‌های پلیسی با اهداف امنیت‌ساز در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود، نهادهای بین‌المللی فراگیر به‌ویژه شورای اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل تلاش دارند کمیته‌هایی برای کنترل سازوکارهای اجرایی گروه‌های تبهکار و مافیا به‌ وجود آورند. هدف اصلی آن است که امنیت‌سازی ماهیت پیشگیرانه داشته باشد؛ یعنی زمینه‌های اجتماعی و سازمانی کنترل جرایم بین‌المللی به ‌عنوان محور اصلی برنامه‌ریزی امنیت اجتماعی مورد توجه کشورها و نهادهای بین‌المللی امنیتی از جمله اینترپل قرار گیرد. در این مقاله از رهیافت «نهادگرایی بین‌المللی» برای تبیین امنیت پیشگیرانه در فضای چندجانبه‌گرایی بین‌المللی استفاده می‌شود. در این فرایند، پلیس دارای نقش اجتماعی بوده و در نتیجه لازم است زمینه‌های کنترل اجتماعی در چارچوب امنیت پیشگیرانه و از طریق چندجانبه‌گرایی بین‌المللی در دستور کار قرار گیرد. مفروض مقاله آن است که در سال‌های پس از جنگ سرد، جرایم سازمان‏یافته و نیروهای گریز از مرکز زمینه شکل‌گیری جرایم سازمان‏یافته و نیروهای گریز از مرکز در حوزه‌های مختلف جغرافیایی را اجتناب‌ناپذیر کرده است. سوال اصلی مقاله بر این موضوع تاکید دارد که «در سال‌های پس از جنگ سرد، مقابله با تهدیدها و جرایم امنیتی در چه فرایندی انجام می‌گیرد؟». طبق فرضیه مقاله «در فضای چندجانبه‌گرایی بین‌المللی در سال‌های پس از جنگ سرد، جرایم امنیتی را می‌توان در قالب امنیت پیشگیرانه کنترل کرد». در این مقاله، چندجانبه‌گرایی بین‌المللی متغیر وابسته و امنیت پیشگیرانه متغیر مستقل تلقی می‌شود.