جایگاه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران درتمدن اسلامی

در اندیشه اسلامی، حکومت فقط مسئول نظم و امنیت یا مسئول توسعه و رفاه مادی مردم نیست، بلکه وظیفه سرپرستی همه‏جانبه فرد و جامعه را در مسیر تکامل الهی به عهده دارد؛ یعنی هم نسبت به دنیای مردم و هم نسبت به تامین آخرت آنها وظیفه بسترسازی و هدایت دارد.  ماموریت‏های سخت و نرم نیروی انتظامی جمهوری اسلامی به عنوان یکی از مهم‏ترین سازمان‏های حکومتی نیز نمی‏تواند از این مهم تفکیک شود. وظیفه پلیس در حکومت اسلامی فقط جلوگیری از تخلفات مشهود نیست، بلکه به علت به‏هم‏تنیدگی موضوعات اجتماعی باید از موضع ماموریت خود در همه عرصه‏های جامعه و در کل مهندسی اجتماعی نقشی تعیین‏کننده داشته باشد. نیروی انتظامی صرفاً یک نیروی بازدارنده و ناظر‏ مامور و معذور‏ نیست، بلکه نیرویی سازنده است که حضور پیش‏برنده‏ای نسبت به پیشرفت جامعه اسلامی از منظر نظم، امنیت، قانون‏گذاری و اجرای آن در همه عرصه‏ها دارد؛ زیرا فلسفه نظم و امنیت جدای از فلسفه حکومت نیست. حکومتی که مسئول بسترسازی برای پرستش خدا و هدایت مردم به سمت ارزش‏ها و اوصاف حمیده الهی است، نیروی انتظامی آن نیز نمی‏تواند به ابزارهایی همچون جریمه کردن بسنده و از تاثیرگذاری اخلاقی بر افراد جامعه و به دست آوردن مهارت لازم در این زمینه، شانه خالی کند. با این حال، وقتی مقیاس حکومت اسلامی در سطح تمدن اسلامی گسترش پیدا می‏کند، بدیهی است جایگاه نظم و امنیت و ماموریت‏های نیروی انتظامی نیز به تناسب آن ارتقا می‏یابد.  جامعه از «دولت، اصناف و خانواده‏ها» تشکیل شده و نظم و امنیت در این سه قالب تحقق عینی پیدا می‏کند. در مقیاس تمدن اسلامی، وظیفه نیروی انتظامی ایجاد نظم و امنیتی است که مبدا «قدرت، عزت و رحمت» در «دولت، صنف و خانواده» باشد.  در این بین، نیروی انتظامی برای نیل به اهداف فوق باید با تعریف «استراتژی، برنامه‏ریزی و سازماندهی» در سه سطح جایگاه خود را ارتقا بخشد:1. اقدام به انجام وظایف قانونی؛        2. ارتقای کارامدی؛ 3. توسعه روابط بین‏سازمانی. انتظار می‏رود در هر سطح از بهینگی از طریق ارتقای احساس «قدرت، عزت و رحمت» توسط مردم، علاوه بر ارتقای اثربخشی نیروی انتظامی، جامعه نیز به تمدن نوین اسلامی نزدیک‏تر شود.