نقش آمیختگی مفهومی در ساخت معنی ضرب‌المثل: مطالعه موردی چند ضرب‌المثل عربی در حوزۀ حیوانات

پژوهش حاضر به بررسی چند ضرب المثل عربی در حوزه‌ حیوانات بر اساس نظریه‌ آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر (2020) در چهارچوب معناشناسی شناختی می‌پردازد. آندرسون (2013) با ارائه‌ انگاره‌ آمیختگی مفهومی ویژه‌ مثل‌ها معتقد است ضرب‌المثل حاصل ادغام‌های مفهومی است که ابتدا معنای پایه و سپس معنای موقعیتی و کنشی مثل را می‌سازند. انگاره آندرسون می‌تواند حضور عناصر زبانی، فرهنگی-اجتماعی و موقعیتی در معنی را توجیه ‌کند. شش ضرب‌المثل عربی در حوزه‌ حیوانات انتخاب و بر اساس آندرسون (2013) توصیف و تحلیل شد. نتایج نشان می‌دهد که معانی تربیتی، وعظ، حکم و غیره حاصل سه نوع آمیختگی است. در ابتدا، فضای حیوان-انسان با هم تلفیق می‌شوند و از طریق رابطه‌ استعاری «انسان به مثابه حیوان»، فضای آمیخته اول حاوی معنای پایه شکل می‌گیرد. این معنای زبانی با تلفیق با موقعیت کاربردی، آمیخته‌ دوم حاوی معنای موقعیتی را می‌سازد. در نهایت معنای کامل ضرب‌المثل به صورت یک کنش در موقعیت‌های کاربردی مربوطه ایجاد می‌شود.

the role of conceptual blending in constructing the meaning of arabic proverbs: a case study of animal proverbs

the present study examines some arabic animal proverbs based on the conceptual blending theory of fauconnier and turner (2002) in the framework of cognitive semantics. anderson’s (2013) cognitive proverb model claims that proverb meaning is the result of a number of conceptual blending through which base meaning and then situational and performance meanings are constructed. anderson’s model can justify the presence of linguistic, cultural, social and situational elements in proverbs. in this research, six arabic animal proverbs have been selected and analyzed according to anderson (2013) model through a descriptive-analytic research method. the results show that the meanings of education, sermon, decree, etc. are the result of three blending processes. in the beginning, animal-human spaces are combined and through the metaphorical relationship of human as animal, the first blended space, containing basic meaning is formed. this output is combined with the external situation space and makes the second blend involving situational meaning. finally, the complete meaning of the proverb is created as an action in the relevant situations.