بررسی زبان‌شناختی کارکرد تابوهای زبانی در سینمای معاصر ایران

پژوهش حاضر به بررسی کارکرد تابوهای زبانی سینمای معاصر ایران و تاثیر جنسیت شخصیت‌های فیلم‌ها و فیلم‌نامه‌نویسان در ابراز آنها می‌پردازد. بیست فیلم‌ منتخب، در بازۀ زمانی سال‌های 1376 تا 1396 بوده و پس از مشاهدۀ فیلم‌ها، داده‌ها استخراج و یاداشت‌برداری گردیده‌اند. در این راستا، طبقه‌بندی‌ وارداف (2006) اصلاح‌ شده و با فرهنگ ایران تطابق یافته است. نتایج نشان می‌دهد از میان کارکرد‌های طبقه‌بندی مذکور، جلب توجه، تحریک و تحقیر در سینمای ایران مشاهده گردید. به‌علاوه، چهار کارکرد جدید شامل تاکید، تخلیۀ روانی، ترس و ابراز محبت نیز شناسایی شدند. بر اساس نتایج، دشواژه‌های مربوط به تخلیۀ روانی با فاصله‌ای قابل‌توجه با سایر دشواژه‌ها، با میزان 49% دارای بیشترین فراوانی هستند. در ارتباط با جنسیت، یافته‌های این پژوهش موید آن است که کاربرد دشواژه در میان شخصیت‌های مرد بیش از شخصیت‌های زن است. از طرفی، فیلم‌نامه‌نویسان زن در قیاس با فیلم‌نامه‌نویسان مرد از دشواژه‌های بیشتری بهره برده‌اند. نتایج حاصل در شناخت هر‌چه بیشتر جلوه‌های بیانی غیر‌رسمی ‌زبان موثر بوده و لایه‌های پنهان شیوه‌های بروز احساس در موقعیت‌های انسانی مکالمه را واکاوی می‌کند. نمایش‌نامه‌نویسان، فیلم‌نامه‌نویسان، طراحان زبانی، زبان‌شناسان و حتی معلمان زبان می‌توانند از یافته‌های این پژوهش بهره ببرند.

investigsting functions of linguistic taboos in contemporary iranian cinema

the present study explores the functions of linguistic taboos in iranian contemporary cinema, and and the effect of gender on the film characters and screenwriters in expressing them. twenty iranian movies in a twenty-year period from 1998 to 2018 shaped the corpus of this sociolinguistic study. to analyze the data, a revised classification of wardhaugh’s (2006) framework was used. the fidnings showed that among wardhaugh’s classification, attention, stimulation and humiliation were observed in iranian contemporary cinema. moreover, four new functions, namely emphasis, psychological relief, fear, and expressions of affection, were also identified in the iranian corpus. results showed that the taboo words related to psychological relief were the most frequently used taboo words (49%) in the corpus. the results also revealed that male characters made the most use of taboo terms in comparison with the females. female screenwriters, however, were the ones who employed more taboo terms in their plays than the males. the result may help to effectively undertand the informal expressions of language, and it eplxores the hidden layers in which emotion are expressed in human’s conversation. the findings may have implications for playwriters, screenwrites, language designers, linguists and even language teachers