استعاره‌ انتخابات و مفهوم‌سازی خودی/غیرخودی در سرخط روزنامه‌های ایران: دیدگاه تحلیل انتقادی استعاره

تحلیل انتقادی استعاره از رویکردهای بین‌رشته‌ای در مطالعات زبانی است که عملاً با لیکاف و جانسون (1980) شروع شد و چارتریس– بلک (2004) به معرفی آن به‌عنوان یک نظریه پرداخت. این پژوهش درصدد است به چگونگی مفهوم‌سازی انتخابات در سرخط روزنامه‌های ایران بپردازد و اینکه چگونه ایدئولوژی‌های سیاسی متفاوتِ اصولگرا و اصلاح‌طلب، در مشروعیت‌بخشی به خودی و مشروعیت‌زدایی از رقیب عمل می‌کنند. برای انجام این کار از مدل محورهای اشاری شیلتون (2004) استفاده می‌شود. داده‌های پژوهش از میان استعاره‌های مفهومی موجود در سرخط 12 روزنامه‌ اطلاح‌طلب و اصولگرا در بازه زمانی دوماهه‌ قبل و بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 ایران استخراج شد. پس از بررسی مشخص شد که سه استعاره‌ «انتخابات سفر است»، «انتخابات نبرد است» و «انتخابات رقابت است» از سوی هر دو جناح سیاسی با کمیت‌های متفاوت به کار رفته ‌است. یافته‌ جدید این پژوهش این است که در این استعاره‌ها، خودی در محورهای حالا، اینجا و مثبت نزدیک به مرکز اشاری و غیرخودی یا رقیب در ابعاد آن‌وقت، آنجا و منفی، دور از مرکز اشاری و ارزش‌های آن مفهوم‌سازی شده‌ است. این مقاله نشان می‌دهد ساخت‌ها و فرایندهای سیاسی مثل تقابل میان خودی/غیرخودی در زبان به صورت استعاری بر روی محورهای اشاری شیلتون قابل بازنمایی است.

election metaphor and self/the other conceptualization in iran newspapers’ headlines: a critical metaphor analysis

critical metaphor theory is an interdisciplinary approach in linguistic studies beginning with lakoff and johnson (1980) and introduced as a theory by chartris-black (2004). this research is to find the quality of election conceptualizations in iran’s political newspapers headlines. then, it attempts to investigate how the two dominant political ideologies of reformism and fundamentalism function to legitimate the self and illegitimate the other candidates and ideology. to do so, chilton’s (2004) deictic dimension model was used. the data were extracted from the election headlines of 12 political newspapers during a two-month period of 2017 presidential election. having analyzed the data, the researcher found that there are three dominant election metaphors, namely: election is a journey, election is a battle, and election is a sport competition in both reformist and fundamentalist’ newspapers’ headlines. the result of this study is significant in that it was found that the self is conceptualized as now, here, and good, near the deictic center, though the other is spatially and temporally far from deictic center and its values. this paper shows that political structures and processes like self/ the other opposition obviously influence metaphorical conceptualizations.