بررسی جایگاه روایی حیوانات در کلیله و دمنه با رویکرد نشانه‌معناشناسی گفتمانیِ گرمس

نشانه‏معناشناسی‏ گفتمانی برآیند نشانه‏شناسی ساختگرا و نظام روایی مطالعات معنایی است. این دیدگاه جریان تولید معنا را با شرایط حسّی-ادراکی پیوند می‏زند. هدف مقاله حاضر بررسی ساختار روایی جایگاه حیوانات در داستان‏های کلیله‏ودمنه از دیدگاه نشانه‏معناشناسی گفتمانی است. مسئله اصلی پژوهش آن است که در اثر مذکور، چگونه استعلای شوشی در روایات جاری می‏گردد و تجلی می‏یابد. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده‏ها شامل ده باب حکایت‏های کلیه‏ودمنه است که به شیوه اِسنادی گردآوری شده و مورد بررسی قرار گرفته‏است. اندیشه‏ی اصلی در تحلیل ساختار مورد نظر، آن است که افراد به طور گسترده به تجارب خود معنا می‏دهند و آن‏ها را در قالب داستان منتقل می‏کنند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که در هر روایت بسته به ماجراها و اتفاقات به‏وجود آمده، نظام‏های گفتمانی متفاوتی قابل مشاهده و تبیین است. این روایت‏ها به‏لحاظ کارکرد نشانه-معنایی به عنوان یک گفتمان معنادار در خدمت القای پیام اخلاقی به مخاطب است و راوی انتزاعی با لایه‏لایه کردن متن غالباً از کنش‏ها به شوش می‏رسد. نتایج حاکی از آن است که در غالب روایات، نظام شوشی بر نظام کنشی غلبه می‏یابد و سپس، نظام‏های گفتمانی دیگر از قبیل نظام‏های تصادف، رخداد و تطبیق را فرا می‏خواند. یافته‏ها مبین این واقعیت است که نظام شوشی به شیوه‏هایی گوناگون، گاه با مقاومت در برابر وضعیت تثبیت شده از طریق کنش‏های انتقام‏جویانه، گاه با نظام محافظه‏کاری گفتمانی و اصل تطبیق و گاه با نظام گفتمانی خطرپذیری تولید معنا کرده و بدین ترتیب، راه ورود به استعلای وجودی روایات حیوانات را در حکایت‏های کلیله‏ودمنه را فراهم نموده و معنا را تحقق بخشیده‏است.

investigating the narrative status of animals in kelileh and demneh based on greimas’ discursive semio-semantics approach

semantics and semiotics of discourse are the results of structuralist semiotics and the narrative system of semantic studies. this approach links the flow of meaning production with sensory-perceptual conditions. the main purpose of this article is to investigate the narrative structure of the position of animals in the stories of kelileh and demneh from the perspective of semiotics. the main issue of the research is how the state transcendence is manifested in the current narrations. the research method is descriptive-analytical and the data are ten chapters of kelileh and demneh anecdotes which have been collected and examined in a documentary manner. the main idea is that people broadly interpret their experiences and convey them in the form of stories. the results of the research show that in each narrative, depending on the events and happenings, different discourse systems can be observed and explained. narratives serve to convey a moral message to the audience in terms of the function of semio-semantics as a meaningful discourse and the abstract narrator often take the state system by layering the text. the results indicate that in most of the narrations, state system overcomes the action system and after that, calls for other systems of discourse, such as systems of coincidence, event, and adaptation. the findings indicate the fact that the discursive state system in various ways produces meaning sometimes by resistance to the stabilized situation along with retaliatory actions, sometimes, with a system of discourse conservatism and adaptation principle, sometimes with the discourse system of risk-taking and thus provides the way to enter the existential transcendence of animal narrations. the analysis shows that in the tales of this masterpiece, and has realized the meaning.