نقش‌نماهای کلامی اولیه درفارسی محاوره‌ای

نقش‌نماهای کلامی شامل دسته‌ای از واژه‌ها یا عناصر زبانی‌ هستند که سبب برقراری ارتباط میانزنجیره‌های گفتار می‌شوند، بی‌آنکه نقشی در مفهوم معناشناختی آنهاداشته باشند. فریزر (2009) نقش‌نماها را به سه دستۀبسطی، استنباطی و تقابلی طبقه‎بندی کرده است.فریزر در میان انواع نقش‌نماها، and (و)، but (اما) و so (بنابراین) را، که در زبان انگلیسی از فراوانی بیشتری برخوردارند، به عنوان نقش‎نماهای اولیه در نظر گرفته است. در این پژوهش به بررسی انواع نقش‌نماهای مطرح‌شده از سوی فریزر، به ویژه نقش‌نماهای اولیه و فراوانی آنها، در زبان فارسی محاوره‌ای پرداخته‌ایم. داده‌های پژوهش از دادگان مکالمۀ تلفنی فارسی بزرگ به‌دست‌ آمده است. 30 مکالمه به مدت 10 ساعت و 36 دقیقه با موضوعات مختلف انتخاب شده‌اند و بر اساس دیدگاه فریزر (2009)، انواع نقش‌نماها در آنها بررسی و طبقه‌بندی شده‌اند. نتایج نشان داده است که نقش‌نماهای و، ولی و بعد از فراوانی بیشتری برخوردارند و می‌توان آنها را نقش‌نماهای اولیه در فارسی محاوره‎ای در نظر گرفت. همچنین، اصطلاحات دیگری در زبان فارسی محاوره‌ای کاربرد دارند که از ترکیب دو نقش‌نما به دست آمده‌اند، مانند ولی خب. گرچه این اصطلاحات در انگارۀ فریزر مطرح نشده‌اند، اما در فارسی کاربرد نسبتاً گسترده‌ای دارند که می‌توان آنها را نقش‌نماهای مرکب نامید.

primary discourse markers in colloquial persian

discourse markers are a group of words or linguistic elements that make connections between the speech segments or sentences without having a role in their semantic meanings. fraser (2009) divided discourse markers in three groups: elaborative, inferential and contrastive markers. fraser has considered words such as and,but and soas primary discourse markers. in this study, we investigated all kinds of discourse markers especially the primary discourse markers in persian conversations. the data were collected from a large persian telephone conversation database. thirty conversations for 10 hours and 36 minutes with different topics have been selected,and were analyzed based on fraser’s classification. the results showed that the discourse markers “va” (and), “vali” (but) and “ba’d” (then) have the highest frequency and are considered as the primary discourse markers in persian conversations. moreover, there are other expressions in persian which are produced through the combination of two discourse markers like “vali khob” (but well) and “va ba’d” (and then). these expressions although were not mentioned by fraser, have a broad application in persian and therefore can be considered as compound discourse markers.