رده‌شناسی زبانِ دوبیتی‌‌ها‌ی باباطاهر

در منابع مختلفی با رویکرد‌ غیر‏رده‌شناختی، بدون توجه دقیق به اجتماع متراکم و متکثر گویشوران غرب کشور، گونه‌ زبانی دوبیتی‌ها‌ی باباطاهر، غالباً لری، کردی و لکی دانسته‌ شده‌است؛ یعنی خانواده‌ای از زبان‌ها‌ی ایرانیِ غربی، که خود به دو شاخۀ شمال غربی و جنوب غربی تقسیم شده‌اند و درباره‌ وجوه اشتراک و افتراق آنها اختلافاتی هست. در این جُستار، پس از نگاهی به پیشینه‌ بحث، زبان‌ها‌ی مورد مناقشه از منظر رده‌شناسی تفکیک می‌شوند و سپس با نگاهی سبک‌شناسانه به بسامد برخی عناصر یا مولفه‌‌ها‌ی زبانی، از قبیل ساختار کنایی، تمایز افعال و... امکانِ تعلق دوبیتی‌ها‌ی باباطاهر به یکی از این گونه‌‌ها‌ی کهن زبان‌‌ها‌ی ایرانی بررسی می‌شود. نتایج این بررسی‌‌ها‌ قرابت بیشتر این اشعار به زبان لکی را نشان می‌دهد که از زبان‌‌ها‌ی رایج در میان بخشی از ساکنان استان‌های همدان، لرستان ‌و کرمانشاه است.

the typology of bābā tāher’s quatrains

in non_ typological approaches in various sources, the language used in used in bābātāhers’ quatrains has often been considered to be lori, kurdish and laki. this is without paying close attention to the both dense and plural community of speakers in western iran. those afore-mentioned languages belong to western iranian languages which are themselves divided into north-western and south-western branches about whose similarities and differences there are controversies. in this article, after reviewing the literature and stating the problem, the above-mentioned languages are studied based on a typological and differentiated approach we have also tried to study the possibility of these quatrains belonging to one of these ancient iranian languages. this has been done with a stylistic view on the frequency of some linguistic elements such as ergative structures and verbal differentiations. results revealed the affinity these poems show with laki, the language spoken amongst the natives of hamedān and lorestan both in the present and past.