بازنمایی اجتماعی شهر در فیلم فروشنده

فضاهای شهری و فرهنگ‌های موجود در آنها بستر و مکان بروز کنش‌های شخصیت‌ها در داستان‌ها هستند و خود نیز به‌عنوان شخصیت نقش ایفا می‌کنند. ازاین‌رو، فیلم با رویکردهای نقدمحور، تعامل انسان با محیط پیرامونش را به تصویر می‌کشد. لایه‌های پنهان فضایی که از لابه‌لای سطور شاهکارهای ادبی می‌توان دید، ازجمله راه‌های شناخت فرهنگ‌ها هستند. با این رویکرد، تهران در دوره‌ها و شرایط خاص قابل ارزیابی و توجه است. حال پرسش این است که ابزار ما در برابر بازنمایی فضایی به‌مثابه متن و تصویر چیست و بازنمایی تهران و جامعۀ معاصر شهری در فیلم فروشنده، اثر اصغر فرهادی، چگونه است؟ هدف از این تحقیق شناسایی عناصر تحلیل فضایی به کمک رویکردی بینارشته‌ای از جغرافیای انسانی، بوطیقای فضا و نشانه‌شناسی کدهای فضا است. بدین شکل، قادر خواهیم بود ایدئولوژی فیلم‌ساز و گفتار مقاومتی و اجتماعی او را در چارچوب کدهای مذکور شناسایی کنیم. نتایج حاصله حاکی از آن است که فضای تخیل‌شناسی، کدهای عام تصویری، کدهای سینمایی و فضای شعری به ترتیب بر خوی حیوانی، نزول، تردید و گسستگی و درنهایت به از میان رفتن روح خانه در جامعۀ امروزی دلالت دارند.