شبکه‌های اجتماعی مجازی و پلتفرم ‌های پیام ‌رسان موبایلی؛ کارکردهای سازنده و کژکارکردها در ایران

در عصر حاضر بیشتر افراد و سازمان‌های خصوصی و دولتی برای انجام امورشان تا حدود زیادی به شبکه‌های اجتماعی مجازی و پلتفرم‌های پیام‌رسان موبایلی وابسته هستند و با گسترش کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی روزمره شاهد شکل گیری نسل جدیدی از ابزارهای اینترنتی هستیم که امکانات بیشتری را برای روابط دوسویه و چند سویه، فراهم آورده است. حال مسئله این است که کارکردهای سازنده و کژکارکردهای شبکه‌های اجتماعی مجازی چه هستند؟ کشف پاسخ این پرسش­ می­تواند افزایش اثربخشی و یا اصلاح رویکرد رسانه­ها در پیام­رسانی و نیز جهت­گیری فرهنگی صحیح و متناسب با ارزش­ها و هنجارهای ایرانی-اسلامی را به­دنبال داشته باشد. بدین منظور پژوهشگر با استفاده از تحلیل کیفی در پارادایم تفسیرگرایی همراه با مصاحبه و به­کارگیری تحلیل تماتیک و کدگذاری سه­مرحله­ای به شناسایی کارکردها و کژکارکردهای شبکه ­های اجتماعی مجازی و پلتفرم‌های پیام‌رسان موبایلی در ایران پرداخته و به این نتایج رسیده است: مهمترین کارکردهای مثبت و سازنده: تغییرِ پوسته‌ ذهنیت‌ها، آسان‌سازی تبادل و خلق اطلاعات، نقد و پالایش فرهنگ، آوردگاهِ گفتمان‌سازی اثربخش، ارتقای حساسیت‌گرایی دولت نسبت به عملکرد خویش و بسترساز فضای کسب و کار. مهمترین کژکارکردها : انزوایِ فراگیر اجتماعی، ترویج محتویات غیر اخلاقی، آسیب‌پذیر نمودن بدنه جامعه ایجاد فردگرایی مفرط، گسیخته‌کردن بنیان خانواده و نابسامانی هویتی.