ارائۀ چارچوب سیاست‌گذاری کسب‌وکارهای پلتفرمی در ایران

هدف این پژوهش، ارائۀ چارچوب سیاست‌گذاری کسب‌وکارهای پلتفرمی در ایران از طریق شناسایی آسیب‌ها و اصول سیاستی، موانع و الزامات سیاستی این حوزه است. رویکرد پژوهش، کیفی و از روش تحلیل تم برای تحلیل داده‌ها استفاده شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مطالعۀ اسنادی و مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته با 14 تن از خبرگان این حوزه، شامل سیاستگذاران و صاحبان کسب‌وکارهای پلتفرمی بوده است. یافته‌های پژوهش نشان داد آسیب‌‌های سیاست‌گذاری کسب‌وکارهای پلتفرمی، شامل: عدم به‌روزرسانی قوانین حاکم، عدم یکپارچگی فرایند دریافت مجوزها، فرایند بروکراتیک دولتی برای اخذ مجوز، عدم وجود نهاد سیاستگذار و قوانین یکپارچه برای کسب‌وکارهای پلتفرمی و ...، موانع سیاستی شامل:  عدم وجود سیاست‌های حفظ حریم خصوصی کاربران، عدم وجود قانونگذار رسمی درخصوص کسب‌وکارهای پلتفرمی، عدم نظارت نهادهای سیاستگذار بر نحوۀ فعالیت این کسب‌وکارها، تعدد مراجع صدور مجوز و... است. در این راستا از الزامات سیاستی برای حل آسیب‌ها می‌توان به وجود سیاستگذار رسمی و نظارتی توسط کنشگرانی از اکوسیستم پلتفرمی و سازمان‌های دولتی و حاکمیتی، توسعۀ شبکۀ سیاست‌گذاری، به‌روزرسانی سیاست‌ها و قوانین و... اشاره کرد. نتایج در قالب چارچوبی از سیاست‌گذاری کسب‌وکارهای پلتفرمی در ایران ارائه شده است.

Presenting a Framework of Policy-Making for the Platform Businesses in Iran

The purpose of this study is to present a framework of policymaking for the platform businesses in Iran, by identifying the policyrelated harms and principles, and obstacles and requirements of policymaking in this area. The research approach is qualitative and the thematic analysis method has been used for data analysis. The data collection tools were documentary study and indepth and semistructured interviews with 14 experts in the field, including the platform businesses’ policymakers and owners. The research findings showed that the harms faced by platform businesses’ policymaking include: not updating the governing laws, lack of integration of the authentication process, governmental bureaucratic process to receive the certificate, and lack of a policymaking body and integrated rules for business platforms. The policy barriers also include lack of privacy policies for the users, lack of having formal legislators concerning the platform businesses, lack of supervision from the policymaking bodies on how these businesses operate, and multiplicity of the licensing authorities. In this regard, the existence of a formal and supervisory policymaker from the actors within the platform ecosystem and governmental agencies, the extension of the policymaking network, updating the policies and laws can be mentioned as the policy requirements to address the obstacles. The results have been presented as a framework of policymaking for business platforms.