بازتاب سنت و تجدد در رمان خانۀ ادریسی‌ها

رمان «خانۀ ادریسی‌ها»، شناخته شده ترین رمان غزالۀ علیزاده است که از زمان انتشار آن درسال 1370 همواره مورد توجه منتقدان و خوانندگان ادبیات داستانی بوده است. این رمان که به شیوۀ رئالیستی نوشته شده، با رویکردهای گوناگون، شایستۀ بررسی و تحلیل است. مقالۀ حاضر مطالعۀ درونمایۀ آن را از منظر بازتاب و تقابل سنت و مدرنیسم به عهده گرفته و کوشیده است تا با روش توصیفی و تحلیلی محتوای آن را از جهت مواجهۀ  نویسنده با مقولۀ  سنت و تجدد  بررسی و تحلیل کند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد نویسنده ضمن به تصویر کشیدن تحول جامعۀ سنتی که خانۀ ادریسی‌ها نماد آن است، در لایه‌های درونی داستان در صدد ترسیم سیما و عملکرد نظام‌های توتالیتاریستی به عنوان نمادی از تجدد برآمده است. نویسنده با نثری روان و تهذیب یافته و با جزءنگاری رئالیستی سرنوشت شخصیت‌های داستان را در متن کشاکش‌های یک دورۀ درحال تحول به نمایش درمی‌آورد تا نشان دهد که راه‌یابی تجدد و پیدایش دگرگونی در جوامع سنتی بدون تحول و تکامل تدریجی این جوامع و در فقدان جریان‌های نیرومند روشنفکری می‌تواند به استقرار نظام‌های اقتدارگرای تمامیت خواه منتهی شود.

a study and analysis of the contrast between tradition and modernity in the house of the edrisis novel

alizadeh, which has always been considered by critics and readers of fiction since its publication in 1991. this novel, which is dealt with in a realistic style, deserves to be studied and analyzed with various approaches. the present article has undertaken the study of its theme from the point of view of reflection and contrast between tradition and modernism and has tried to study and analyze its content in a descriptive and analytical way in terms of author’s confrontation with the category of tradition and modernity. the findings of the article show that while depicting the evolution of the traditional society in which the idrisis’ house is a symbol, the author tries to draw the image and function of totalitarian systems as a symbol of modernity in the inner layers of the story.the author portrays the fate of the characters in the text of the struggles of an evolving period with fluent and enlightened prose and realistic partial writing to show that the path of modernity and the emergence of change in traditional societies without the gradual evolution of these societies and the lack of strong intellectual currents can lead to the establishment of totalitarian authoritarian regimes.