استفهام بلاغی در شعر پروین اعتصامی

در علم معانی جملات افزون بر معنای ظاهری، یک مفهوم و غرض ثانوی نیز دارند که منظور اصلی گوینده در آن نهفته است. یک دسته از این جملات که قابل صدق و کذب نیستند، جملات استفهامی‌اند. غرض اصلی از استفهام کسب خبر درباره امر مجهول است، اما علمای بلاغت برای آن اغراض ثانویه‌ متعددی برشمرده‌اند. در این پژوهش مفاهیم ثانویه‌ جملات پرسشی در دیوان پروین اعتصامی براساس روش توصیفی– تحلیلی بررسی شده است. باید گفت در دیوان پروین، در مجموع 964 مورد پرسش بکار رفته که943 مورد آن از نوع بلاغی محسوب می‌شود. برای این تعداد استفهام بلاغی می‌توان 41 مفهوم ثانوی مختلف درنظر گرفت. در این میان مضامینی همچون سرزنش، انکار، نهی و شکایت بیشترین کاربرد را دارند. همه‌ این موارد برای طرح موضوعات اخلاقی مناسب می‌باشند. از ویژگی‌های سبکی پروین در کاربرد استفهام، همراه کردن جملات استفهامی با آرایه‌ موازنه است. در این موارد، شاعر یک مضمون اخلاقی را در دو مصراع پیاپی تکرار می‌کند. این شیوه‌، علاوه بر افزایش ارزش‌های موسیقیایی کلام، در القای مضامین مورد نظر شاعر نیز تاثیر بیشتری دارد.

the rhetoricalquestion in the poetry of parvin etesami

in semantic science, sentences have a secondary meaning in addition to their apparent meaning, which is latent and the main purpose of the speaker. a bunch of these sentences that are not be able to clarify as true and false. the main purpose of rhetoricalquestion is to find out about the unknown, but the scholars have cited numerous secondary implications for it. in this study, the secondary concepts of questioning sentences in parvin etesami’s divan have been studied based on the descriptiveanalytical method. it should be said that in the parvin’s divan, 964 questions were used, of which 943 were rhetorical. for this number of rhetoricalquestion, 41 different secondary concepts can be considered. topics such as reproach, denial, forbiddance and complaint are most commonly used. all of these are well suited for expressing ethical issues. one of parvin’s stylistic features in the rhetorical uses is to combine the rhetorical sentences with the equilibrium array. in these cases, the poet repeats a moral theme in two consecutive terms. this style, in addition to enhancing the musical values ​​of the word, has a greater impact on the poet’s intended themes.