تصویر مترقّی زن ایرانی در شعر مشروطه

زن و حقوق فردی و اجتماعی او همزمان با نهضت مشروطه وارد مباحث ادبی شد و به یکی از مهم ترین موضوعات در شعر مشروطه تبدیل گشت. از این رو زن در مرکز مباحث قرار گرفت به طوری که در این عصر، کمتر شاعری را می توان دید که بیش و کم به موضوع آزادی و حقوق زنان نپرداخته باشد. برابری، آزادی، تعلیم و تربیت، حضور زن در اجتماع و پرهیز از تبعیض جنسیتی و نگاه جنسی و ابزاری به زن، از جمله مسایل مربوط به زنان است که در شعر شاعران عصر مشروطه بازتاب یافته است. ملک الشعرا بهار و نسیم شمال دیدگاه معتدل تر و سنتی تری به زن دارند و ایرج میرزا، لاهوتی، عشقی و عارف قزوینی تندروترند و حتی گاه با برخی مسایل نظیر حجاب مخالفت می کنند. این پژوهش به روش توصیفیتحلیلی انجام شده و هدف آن بررسی اندیشه و دیدگاه شاعران عصر مشروطه درباره‌ زن است و می خواهد به این پرسش پاسخ دهد که آیا آن اندیشه ای مترقی است یا واپس گرا؟ و با اندیشه های مطرح شده درباره‌ زن در جنبش فمینیسم همسو هست یا خیر؟ نتایج نشان می دهد که شاعران عصر مشروطه اندیشه ای مثبت نگر و مترقی درباره‌ زن دارند و آن با برخی اندیشه های فمینیستی درباره‌ زنان مطابقت دارد.

progressive image of iranian woman in constitutional poem

the woman and her individual and social rights entered literary discussions whit constitutional movement and became one of the most important issues in constitutional poetry. hence women were at the center of discussions, so that in this day and age, very few poets who are attention more or less to freedom and women’s rights. equality, freedom, education, the presence of women in society and to prevent gender discrimination and sexual look to women, including women’s issues is reflected in the poetry of constitutional era. malekalshoara bahar and nasime shomal look more balanced and a more traditional to woman and in contrast, iraj mirza, lahooti, eshqi and aref qazvini are more radical and sometimes even disagreed with some issues such as the veil. this study will analysis the idea of  constitutional poets about women and seeks to answer the fundamental question is it progressive or regressive thought and whether it can be aligned with the ideas considered in feminism or not? the results show that the poets of that era have positive thoughts about women and in this sense, it corresponded with some feminist ideas about women.