تحلیل زمینه های تعلیمی حکایت «علاءالدین ابوالشامات» از مجموعۀ هزار و یک شب براساس نظریۀ «سفر قهرمان» جوزف کمپبل

هزار و یک شب یکی از آثار داستانی فاخری است که ریشه در فرهنگ های گوناگون شرقی به ویژه ایران دارد. این اثر به لحاظ تعلیمی، بسیار سودمند است و اگر براساس نظریه ای متقن تحلیل شود، نتایج به دست آمده دربارۀ وجوه تعلیمی آن، علمی و مستند خواهد بود. در این تحقیق، با استفاده از مبانی نظریۀ کهن الگوی «سفر قهرمان» از جوزف کمپبل، خاصه مولفه های «عزیمت» و «تشرف»، کارکردهای اخلاقی حکایت «علاءالدین ابوالشامات» بررسی و کاویده شده است. دلیل گزینش این نظریه، ظرفیت های تعلیمی آراء کمپبل بوده است که ابعاد نوینی از یک اثر ادبی را در حوزۀ تعلیم و تربیت آشکار می کند. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که علاءالدین با دعوت فردی به نام محمود بلخی که نمودی از پیر خردمند است، راهی سفری پرماجرا می شود و با گذر از آزمون های اخلاقی متعدد که از سوی عوامل درونی و بیرونی صادر شده اند، به فردیت می رسد. نتایج این آزمون ها که ذیل کلان مفهوم اخلاقی سفر مطرح شده اند، عبارت است از: دل کندن از تعلقات دنیایی؛ خودباوری و اطمینان به ظرفیت های وجودی خویش؛ تعهدپذیری و التزام به انجام پیمان و قول؛ پرهیز از غرور و نفس پرستی و تفکر دربارۀ خود؛ همنشینی با انسان های خوش صورت و سیرت؛ اهمیت بازگشت به خویشتن و احترام به نهاد خانواده؛ کنار زدن پرده های جهل و درک درست واقعیت و حضور در کنار افراد شایسته؛ به دست آوردن قدرت های مینوی سودمند همچون کرامت.

the analysis of the educational background of aladdin abulshamat from the hezar-o-yekshab collection;based on the theory of the hero journey by joseph campbell

hezaroyekshabis one of fakhri’s fictional works originated in various oriental cultures especially in iran. this work is very beneficial in terms of teaching, and if it is based on a solid theory, the results obtained from it will be scientifically and documented. in this research, the ethical functions of the narrative of &aladdin abulshamat& have been explored using the principles of the &jericho travel& from joseph campbell, in particular the components of &departure& and &intimacy&. the reason for choosing this theory was the educational capacity of campbell’s opinion, revealing a new dimension of a literary work in the field of education. the research method is descriptiveanalytic. the results of the study show that aladdin, by inviting a person called mahmoodbalkhi, who is an expression of the old wise, is an adventurous journey and goes individually through the numerous moral tests issued by internal and external factors. the results of these tests, which are presented below, are the following: a sense of worldly affiliation; selfconfidence and assurance of their existential capacities; commitment and commitment to fulfill the covenant and promise; avoidance of pride and selfesteem and thinking about yourself; a companion to wellbehaved humans; the importance of returning to yourself and respecting the family institution; removing the blindfolds of ignorance; understanding the reality of reality; attending the right people; gaining useful powers such as dignity.