آسیب‌شناسی ترجمه‌های نهج‌البلاغه

نهج‌البلاغه که آن را فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق دانسته‌اند، کتابی است گرانقدر شامل خطبه‌ها نامه‌ها و حکمت‌های علی علیه السلام است که آ‌ن را دانشمند صاحب نام امامی سیدرضی (م406) گردآورده است. این کتاب که هم به لحاظ ادبی و هم به لحاظ اعتقادی و هم به لحاظ سیاسی و اجتماعی دارای اهمیت است، قرن‌ها است که در دسترس مسلمانان قرار دارد و از آن بهره‌های کثیر عاید شده است. از این کتاب ترجمه‌های چندی به زبان فارسی صورت پذیرفته است که شمار آن بالغ بر یکصد عنوان می‌گردد اما در این ترجمه‌ها علاوه بر نکات ارزشمند و مفیدی که در آنها هست، گاه اغلاطی به چشم می‌خورد که به فهم درست عبارت‌های نهج‌البلاغه آسیب می‌رساند به گونه‌ای که در بعضی موارد معنا و مقصود عبارت مولا علی علیه‌السلام با این ترجمه‌ها تطبیق ندارد. گاهی انتقال معنای صحیح فدای عبارت‌پردازی مترجم گردیده و گاه به تطور معنای لغوی الفاظ در طی قرون توجه نشده است. دسته‌بندی این اغلاط و معرفی آن‌ها تحت عنوان آسیب‌های ترجمه‌های نهج‌البلاغه موضوع این مقاله است.

The pathology of Nahj al-Balagha translations

Nahj alBalagha, the Imam Ali’s Speeches collected by Seyyed Razhi (the famous Imamie Scholor in the fourth century) is said to be over the Creature speech and below the the creator speech. It is a precious book containing the sermons; letters and short words (Hekmat) of Ali (as). This book is important both literally, religiously, politically and socially. It has been available to Muslims for centuries and they benefited greatly from it. This book has several translations in Persian that number up to 100 titles But in addition to the valuable and useful points in these translations, there are some ambiguities that damages the proper understanding of Nahj alBalagha’s terms, so that in some cases the meaning of Mulla ’Ali’s words is inconsistent with these translations. Sometimes the translation of the literal meaning of the phrase is rendered by an interpreter, and sometimes the changes of literal meaning of the words over the centuries has been ignored. The categorization of these ambiguities and mistakes and recognizing their damages to the correct meaning of Nahj alBalagha’s in its translations are the subject of this article.