شاهرخ‌نامه: منظومۀ حماسی یا تغزلی؟

شاهرخ‌نامه، منظومه‌ای حماسی‌تاریخی از شاعر توانای قرن دهم هجری، میرزامحمد قاسمی گنابادی است. موضوع این مثنوی، شرح نبردها، سفرها و عدالت‌ورزی‌های شاهرخ تیموری از زمان برتخت‌نشستن تا مرگ اوست. در این نوشته ضمن معرفی اجمالی شاعر، ویژگی های سبک شناسی شعر وی را با شیوۀ لایه ای ( در سه سطح زبانی، ادبی و فکری) تبیین کرده و به این نتیجه رسیده ایم که علاوه بر مضامین حماسی بسیاری از ابیات شاهرخ نامه متفاوت با فضای حماسی منظومه است؛ به همین روی این اثر منظومه ای رزمی_بزمی است که وجود بتان زیبارو در صحنه های نبرد و حتی آوردن ساقی نامه در انتهای هر موضوع، این ویژگی را برجسته تر ساخته است. قاسمی شیوه ای تازه در حماسه سرایی به وجود آورده است. نگارندگان با بررسی دقیق ابیات و حوادث داستان ها به این مطلب رسیدند که شاهرخ نامه ترکیبی از حماسه، تاریخ و غناست. بازی های واژگانی قاسمی نشان از تسلط او بر لغات و وزن شعر است. تصویر آفرینی های قاسمی مهارت وی بر فضا، خیال و معنا را نشان می دهد و حد کمال آن کاربرد واژه ها، اصطلاحات و تصاویر تغزلی برای بیان ماجراهای حماسی است.

ShahrokhNameh: Epic or lyrical poems?

ShahrokhNameh is an epichistorical poems of the poet of the 10th century AH Mirza Muhammad Qasemi Gonabadi. The topic of this Masnavi is about of conquests, Justice, journeys, honesty, goodness and braveries of Shahrokh, the the ruler of the Timurid Empire from coronation to death. In this manuscript, beside a brief introduction of the poet, the stylistic features of his poems are explained at three levels of linguistic, literary and intellectual in a layered manner. By reviewing the poems, in addition to the epic themes, it appears that many of the verses are different from the epic atmosphere of the poems. Therefore, this is a martial and festive work which the existence of beautiful idols in battle scenes and even bringing SĀQINĀMA at the end of each topic has made this feature even more prominent. Qassemi has created a new style of saga. By carefully examining the issues and events of the stories, the authors reached the point that ShahrokhNameh is a combination of epic, history and lyric. Qasemi’s lexical games indicate his dominance of vocabulary, metre and rhythm in poetry. Qasemi’s imagery depicts his skill in imagination and meaning and to the fullest extent; it is the use of words, expressions and lyrical images to express epic adventures.