تاروپود تازگی(شگردهای هنری صائب در خلق تعابیر تازه با تاکید بر صور خیال در جلد اول دیوان)

تخیّل، جزء ذاتی شعر و باعث مایه‌ور شدن آن است ؛ بی‌شک یکی از عواملی که بر تاثیر سخن شاعر می‌افزاید، آفرینش و گزینش تعابیر تازه و تاثیرگذار است که از تخیّل شاعر سرچشمه می‌گیرد؛ صائب، به عنوان سرآمد شاعران شاخۀ ایرانی سبک هندی در این امر مهم دستی پرقدرت دارد؛ این شاعر پرآوازه برای بدعت‌پردازی در آوردن تعابیر زیبا و دل‌انگیز، از شگردهای تازه‌ای بهره برده است؛ او برای این کار از انواع صور خیال از سوئی و ترفندهای تازه و متفاوت از دیگرسو بهره‌مند شده است تا به مدد خیال فلک‌پرواز خود بتواند تعابیری تازه و دست اوّل خلق کند و بر جان و دل مخاطب تاثیری بسزا بگذارد. صائب، از تجربۀ شاعران بزرگ پیش از خود، به‌ویژه حافظ به‌فراوانی بهره برده است، امّا خود نیز راه تازه‌ای در پیش گرفته و از تشبیهات، استعاره‌ها و کنایات تازه‌ای برای آفرینش تعابیر نو و دست اوّل سود جسته که در شعر گذشتگان، سابقه ندارد و با این که ادراک آن‌ها نیاز به تامّل فراوانی دارد، امّا به کلام او جذّابیّت و مقبولیت تازه‌ای بخشیده است. درمقالۀ حاضر، به معرّفی این ترفندها و تحلیل و واکاوی نمونه‌هایی از آن‌ها پرداخته‌ایم. این پژوهش از نوع تحلیلی توصیفی به شیوۀ متن‌پژوهی است و با استفاده از ابزار گردآوری کتابخانه‌‎ای انجام شده است.

Wrap and Woof of Navelty (Artistic methods of saeb in creating new interpretations with emphasis on imagery techniqes first volume of the Divan)

Imagination is the intrinsic part of a poem and helps to enrich it. Undoubtedly one of the factors that increases the effectiveness of words of the poet is creating and choosing new and impressive interpretations which origins from the poet’s imagination. Saeb, as the leader of poets in the Iranian branch of Indian style, is a powerful master in this important matter. This wellknown poet has benefited from some new techniques for innovation in using elegant and appealing interpretations. For this matter he has used some various imagery techniques and new and different methods in order to create fresh interpretations with the help of his ambitious imagination and make a great impression on the souls of the readers. Saeb in spite of has benefited a lot from the expriences of the great poets prior to himself, especially Hafiz; however, he has followed a pioneer path and has used fresh similes, metaphors and allusions for generating brandnew images interpretations which do not exist in ancestral poetry; and although understanding them requires great contemplation , they have granted a new elegance and acceptability to his words. In this essay, we have worked on introducing the mentioned imagery formation and techniques and analysing some examples.