بررسی و تحلیل لایۀ ایدئولوژیک واژگان، در داستان امیر ارسلان

هر زبانی در بافت فرهنگی خاص شکل می گیرد، به همین سبب می توان در آثار ادبی، گفتمان فرهنگی و خصوصا ایدئولوژیک آن جامعه را نشانه یابی کرد و بدین وسیله تحولات فرهنگی حاکم بر نسل های گوناگون و حتی ژانرهای گوناگون ادبی را مورد بررسی قرار داد که چنین بررسی ای در حیطۀ سبک شناسی و از مقولۀ تحلیل گفتمان قرار می گیرد. داستان امیرارسلان نامدار که از جمله رمانس های عامیانه ی پر مخاطب زبان فارسی است، نه تنها چون هر متن ادبی دیگری تهی از نگرش های ایدئولوژیک نیست بلکه اهمّیّت این اثر  و یافته های این پژوهش آن است  که در شرایط تاریخی خاص عصر قاجار، گفتمان زبان، قدرت و ایدئولوژی را به خوبی تبیین می کند؛ در این بررسی به لایه های ایدئولوژیک(واژگان) و پس زمینه های اجتماعی و تاریخی آن پرداخته شده و این که این داستان ظاهرا عاشقانه، چگونه مباحث فرهنگی و ایدئولوژیک را بازتاب می دهد. حاصل پژوهش بیانگر آن است که  داستان امیر ارسلان علی رغم ساختار رمانس واره بودن با رویکرد ایدئولوژیک دینی ملّی، جهت تبیین تفوق اسلام بر کفر و با نظرگاه شیعی تدوین شده است و از ژانری تاریخی در گذر ایّام به ژانری عاشقانهداستانی تبدیل شده است، تا با این ساختار  و با تکیه بر حافظۀ جمعی توده ها  تاثیر حداکثری را بتواند براقشار مختلف جامعه  بگذارد.

Investigating ideological layers of style in the story of Amir Arsalan

Each language is formed in a specific cultural context. This enables the literary works to point out the cultural discourse, and especially the ideology of a society. Thereby the effect of cultural transformations of various generations and even different literary genres can be studied. The study lies in the field of stylistics and it is from the category of discourse analysis. The story of the Amir Arsalan is one of the most popular folkromantic novels of Persian language. Like any other literary text, the story is not devoid of ideological views, and it well describes the language discourse, power and ideology of a certain era. Through exploration of the ideological layers and their social and historical backgrounds, this study suggests how this seemingly romantic story reflects cultural and ideological clues. The result of the research shows that the story of Amir Arsalan, despite the structure of romance, has been drafted with a religiousnational ideological approach to explain the supremacy of Islam (Shi’i) to disbelief .The story has changed from a historical genre to romancefiction genre over the course of time. It is this structure and reliance on the collective memory of the people, that enables the story to have a high impact on the society