کارآیی رویکرد همبستگی اجتماعی امیل دورکیم بر ارتقاء کارکردهای آیینی فضاهای شهری مطالعه موردی: محور زینبیه و حسینیه اعظم تا امامزاده سیدابراهیم (ع) شهر زنجان

رویکرد امیل دورکیم مبتنی بر یافتن عنصری که مردم را در یک جامعه کنار هم نگه می‌دارد، می‌باشد. ازاین‌رو کارکردهای آیینی می‌توانند به‌عنوان محرک شکل‌گیری و نگه‌داشت جمعی در فضاهای شهری تلقی گردند. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری تحقیق حاضر شهروندان رهگذر و کسبه‌ای است که به اهداف مختلف حضورداشته و تعداد آنها نامعلوم می‌باشد. برحسب فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 350 نفر به‌عنوان نمونه مورد پرسش‌گری قرارگرفته‌اند. برای شناخت تاثیر و ارتباط معناداری شاخص‌های همبستگی اجتماعی با کارکردهای آیینی در محور موردمطالعه از آزمون آماری تی‌تک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون از نرم‌افزار spss استفاده شد. نتایج نشان داد که در میان شاخص‌های همبستگی اجتماعی متغیرهای تعلق به بافت‌های تاریخی و سنتی، ارتقاء هویت، یادآوری خاطرات جمعی، احساس شادی و سرزندگی، دسترسی‌پذیری، ارتباطات و تعاملات اجتماعی و احساس امنیت به ترتیب با میانگین 09/4، 80/3، 73/3، 57/3، 46/3، 39/3، 35/3 بیشترین تاثیر را در ارتقاء کارکردهای آیینی داشته‌اند. محرک‌های کارکردهای آیینی فضا جهت افزایش همبستگی اجتماعی نیز شامل متغیرهای تاثیرگذار بالا بوده که عدم تقویت مبلمان شهری، کاهش جذابیت ورودی و کف‌سازی مناسب، عدم مشارکت در بازسازی و حفظ بناهای هویت‌مند، عدم نظافت و تمیزی محور، عدم نصب تابلوهای راهنمای مسیر و... نیز تاثیر منفی بر کارکرد آیینی خواهد داشت. یافته‌ها نشان داد که هرچقدر کیفیت علائم بصری و کالبدی فضا از جهت تقارن و وحدت فیزیکی بهبود یابد، تاثیر بسزایی در تداوم شکل‌گیری و ارتقاء کارکردهای آیینی محور موردمطالعه خواهد داشت و بالعکس

usefulness of emile durkheim’s social solidarity approach on improving the ritual functions of urban spaces the case study of zeynabieh and hosseinie azam axis till imamzadeh seyed ebrahim of zanjan city

emile durkheim's approach is based on finding something that keeps people together in a society. we believe that ritual functions can be considered as a stimulus for collective formation. the research method is descriptive-analytical based on a field survey(questionnaire). the statistics of the present research are citizens and business people. their number is unknown. according to cochran's formula method, 350 people were questioned as a sample. in order torecognize the impact and significant relationship of social solidarityindicators with ritual codes of study, the sample t-tech statistical testand pearson's correlation were used using spss software. the resultsshowed that among the indicators of social solidarity, the variables ofbelonging to historical and traditional contexts, promoting identity,recalling collective memories, feeling happy and alive, accessibility,social communication and interactions, and sense of security, respectively, with an average of 4.09, 3.80, 3.73, 3.57, 3.46, 3.39, 3.35 had had the most significant impact in promoting ritual functions. the drivers of the ritual functions of space are moreaffected than we mentioned, while lack of furniture reinforcement,reducing the attractiveness of the entrance and proper flooring, noneparticipating in the reconstruction and preservation of identitybuildings, lack of cleanliness, lack of installation of guide signs as aproblem must have considered. findings showed that the more thequality of the visual and physical signs of the space improves interms of symmetry and physical unity, the more significant the impact will be on the continuation of the formation and promotion of the study-oriented ritual functions and vice versa.