تحلیل نابرابری‌های فضایی توزیع خدمات درمانی از منظر عدالت فضایی مطالعه موردی: محلات شهر اصفهان

با توجه به رشد بیماری‌ها، سیر صعودی آلودگی‌ها و ناهنجاری‌های مرتبط با شهرنشینی، خدمات درمانی ازجمله مهم‌ترین خدماتی است که باید متناسب با نیاز و جمعیت شهرها موردتوجه مدیران و برنامه‌ریزان شهری واقع شود. بر این اساس این پژوهش به سنجش نابرابری فضایی در توزیع خدمات درمانی در محلات شهر اصفهان می‌پردازد. هدف پژوهش، کاربردی و ازنظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. از روش کتابخانه‌ای برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات لازم بهره گرفته شد. توابع تحلیل نزدیک‌ترین همسایگی، شاخص موران محلی، موران جهانی و تحلیل لکه‌های داغ برای تجزیه‌وتحلیل چگونگی الگوی توزیع فضایی خدمات درمانی، روش عضویت فازی برای بررسی مطلوبیت شعاع عملکردی این خدمات و شاخص دومتغیره موران در محیط نرم‌افزاری geo da، جهت تحلیل خودهمبستگی فضایی متغیر جمعیت در ارتباط با پراکنش و مساحت خدمات درمانی در سطح محلات شهر اصفهان به کار گرفته شدند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند الگوی پراکنش خدمات درمانی به‌صورت خوشه‌ای است. همچنین کمبود شدید خدمات درمانی در محلات پیرامون شهر را نشان می‌دهد. ارزیابی تاثیرگذاری الگوی توزیع فضایی این خدمات بر میزان مطلوبیت شعاع عملکردی بیانگر مطلوبیت شعاع عملکردی مناطق مرکزی و نامطلوبی مناطق پیرامون شهری می‌باشد. سنجش ارتباط بین توزیع خدمات درمانی و میزان جمعیت محلات نیز ارتباط بسیار ضعیف این دو متغیر را تایید می‌کند و عدم توجه به عامل جمعیت و نیاز شهروندان در راستای توزیع خدمات درمانی را نشان می‌دهد. درنتیجه نابرابری فضایی شدیدی در توزیع خدمات درمانی در سطح مناطق و محلات شهر اصفهان برقرار است.

analysis of the inequality of spatial distribution of medical services by the approach of spatial justice the case study of isfahan neighbourhoods

considering the growth of diseases, the rising course of pollution and anomalies related to urbanization, medical services are among the most important services that managers and urban planners should consider according to the needs and population of cities. based on this, this research measures the spatial inequality in the distribution of medical services in the neighbourhoods of isfahan city. the purpose of the research is applied and descriptive-analytical in terms of its nature and method. a library method was used to collect the necessary data and information. nearest neighbourhood analysis functions, local moran’s index, global moran’s index and hot spot analysis to analyze the spatial distribution pattern of medical services, fuzzy membership method to check the usefulness of the functional radius of these services and moran’s bivariate index in the geo da software environment, to analyze the spatial autocorrelation of the population variable in connection with the distribution and area of medical services at the level of neighbourhoods of isfahan city, they were used. the findings of the research show that the distribution pattern of medical services is clustered. it also shows the severe lack of medical services in the neighbourhoods around the city. the evaluation of the impact of the spatial distribution pattern of these services on the desirability of the functional radius indicates the desirability of the operating radius of the central areas and the unfavourable of the peri-urban areas. measuring the relationship between the distribution of medical services and the population size of the neighbourhoods also confirms the very weak relationship between these two variables. it shows the lack of attention to the population factor and the needs of citizens in terms of the distribution of medical services. as a result, there is a severe spatial inequality in the distribution of medical services at the level of the regions and neighbourhoods of isfahan city