مقایسه و ارزیابی کاربست توسعه پایدار در شرح خدمات و محتوای طرح‌های توسعه شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر کرج

تغییر و تحولات سریع شهرنشینی در کشورهای در حال‌توسعه منجر به پیدایش انواعی از بحران‌ها شده به طوری‌که موضوع توسعه‌ی برنامه‌ریزی‌شده به یکی از مهمترین چالش‌های پیش‌روی مدیران و برنامه ریزان شهری تبدیل شده است. در این رابطه، کلان‌شهر کرج به عنوان نمونه‌ای از کلان‌شهرهای کشور باوجود تمرین طرح های توسعه شهری از دیرهنگام، همواره با مسائلی همچون دگرگونی شتابان و رشد بی برنامه و انفجاری، گسترش ساخت و سازها در اراضی کشاورزی، بروز ناهنجاری‌ها و کج‌روی‌های اجتماعی، افت کیفیت زندگی و فقدان امکانات زیستی و خدمات موردنیاز در پهنه‌هایی از شهر، دست به گریبان بوده است. لذا پرداختن به مشکلات و نارسایی‌های طرح‌های توسعه شهری در جهت تنظیم و مدیریت توسعه (پایدار) کلانشهرهای کشور به ویژه کلان‌شهر کرج ضرورت ویژه‌ای دارد. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است که با به‌کارگیری مجموعه متنوعی از ابزارها به جمع‌آوری، بازتنظیم و تجزیه و تحلیل اطلاعات می‌پردازد. در این پژوهش از ابزار فیش‌برداری و مصاحبه نیمه‌باز برای جمع‌آوری اطلاعات، از ایده های کارشناسان و مطابقت با مطالعات قبلی برای بررسی روایی داده‌ها، و از روش‌های تحلیل از جمله روش تحلیل محتوا و تحلیل سلسله مراتبی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان خبره نهادهای مرتبط با مدیریت و برنامه‌ریزی شهری کرج می‌باشد؛ و روش انتخاب نمونه‌ها، روش نمونه‌گیری غیرتصادفی گلوله برفی است. مبتنی بر یافته‌های پژوهش، می‌توان گفت مفاد و محتوای طرح‌های تهیه شده با آنچه که در شرح خدمات و چارچوب طرح های توسعه شهری کرج دیده می‌شود، فاصله قابل توجهی دارد. همچنین علاوه بر فاصله مذکور، ادبیات توسعه پایدار نه در چارچوب و نه در محتوا به خوبی گنجانده و پردازش نشده است. لذا ضروری است در فرایند تهیه و محتوای طرح های توسعه شهری به عنوان یکی از ابزارهای دستیابی به توسعه و تدوین برنامه توسعه همه‌جانبه و برقراری تعادل میان ابعاد مختلف توسعه، بازنگری اساسی صورت پذیرد.این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است که با به‌کارگیری مجموعه متنوعی از ابزارها به جمع‌آوری، بازتنظیم و تجزیه و تحلیل اطلاعات می‌پردازد. در این پژوهش از ابزار فیش‌برداری و مصاحبه نیمه‌باز برای جمع‌آوری اطلاعات، از ایده‌های کارشناسان و مطابقت با مطالعات قبلی برای بررسی روایی داده‌ها، و از روش‌های تحلیل از جمله روش تحلیل محتوا و تحلیل سلسله مراتبی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان خبره نهادهای مرتبط با مدیریت و برنامه‌ریزی شهری کرج می‌باشد؛ و روش انتخاب نمونه‌ها، روش نمونه‌گیری غیرتصادفی گلوله برفی است.مبتنی بر یافته‌های پژوهش، می‌توان گفت مفاد و محتوای طرح‌های تهیه شده با آنچه که در شرح خدمات و چارچوب طرح های توسعه شهری کرج دیده می‌شود، فاصله قابل توجهی دارد. همچنین علاوه بر فاصله مذکور، ادبیات توسعه پایدار نه در چارچوب و نه در محتوا به خوبی گنجانده و پردازش نشده است. لذا ضروری است در فرایند تهیه و محتوای طرح‌های توسعه شهری به عنوان یکی از ابزارهای دستیابی به توسعه و تدوین برنامه توسعه‌ همه‌جانبه و برقراری تعادل میان ابعاد مختلف توسعه، بازنگری اساسی صورت پذیرد.

comparison and evaluation of the pragmatics of sustainable development in the description of services and content of urban development plans in the case study of karaj metropolis

the rapid development of urbanization in developing countries has led to the emergence of a variety of crises that the issue of planning has become one of the most important challenges facing urban planners and managers. the metropolis of karaj, as a case study in this study, is a suitable example of cities that in developing countries have put the western planning model in the form of comprehensive plans or strategic structures on their agenda since 1351. without its goals and methods, both in content and in the description of services, to meet its local needs. thus, these plans and programs have so far been acceptable success in solving problems have not affected parts of the city such as rapid transformation and unplanned and explosive growth of the city in the form of urbanization model prior to urban planning, threat of development of construction in agricultural and garden lands, anomalies and social distortions, declining quality of life, and lack of basic living facilities and services. considering the concepts of sustainability and the efforts that have been made in the last two decades to improve urban planning and more efficient models, in this descriptive-analytical study with systematic analysis technique, a list of sustainability indicators from reliable sources (world bank, commission the united nations sustainable development (uncsd), the organization for economic co-operation and development (oecd), etc.) were included. then, using the methodology of green book (part of the strategic and research program of the office of research and development ord3) in the united states) and according to the law of renaming the ministry of housing (1353), classification and localization of evaluation and management indicators sustainability of development plans took place. the results of the evaluation based on the content analysis technique show; the description of services urban development plans can be seen, with what content plan has been prepared, are considerable. in addition to the mentioned distance, the theoretical literature of sustainable development has not been well processed both in terms of context and content. therefore, it is necessary to make a fundamental review in the process of preparing and content of urban development plans as one of the tools to achieve development and formulate a comprehensive development plan by establishing a balance between different dimensions of development