رفتارهای حامی محیط‌زیست در بین شهروندان و ارتباط آن با ارزش‌های اخلاقی مطالعه موردی: شهر گرگان

رفتار شهروندان در قبال محیط‌زیست و ارزش‌های اخلاقی آنان در تعامل با طبیعت ازجمله مسائلی است که در کیفیت زندگی شهری و زیست‌پذیری پایدار شهرها اهمیت دارد. در تحقیق حاضر با نمونه‌گیری طبقه‌بندی‌شده تصادفی، ساکنان شهر گرگان ازنظر رفتارهای حامی محیط‌زیست و ارزش‌های اخلاقی موردبررسی قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی آن از طریق روایی صوری و پایایی با آزمون کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. اطلاعات جمع‌آوری‌شده با نرم‌افزار آماری spss18 تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که شاخص رفتارهای حامی محیط‌زیست در حد متوسط بود و از این نظر تفاوتی بین زنان و مردان وجود نداشت. با افزایش سن، رفتارهای حامی محیط‌زیست بیشتر می‌شد، اما سطح تحصیلات ارتباطی با آن نداشت. تحقیق حاضر نشان داد همبستگی معنی‌دار بین رفتارهای حامی محیط‌زیست با گرایش به ارزش‌های انسان‌محور و خدامحور وجود نداشت، اما با تقویت زیست‌بوم محوری، رفتارهای حامی محیط‌زیست کاهش می‌یافت. این نتایج تاییدی بر شکاف بین ارزش‌های اخلاقی و رفتار هست که در آن، رفتارها ارتباطی با باورهای محیط‌زیستی ندارند. با توجه به نتایج، پیشنهاد می‌شود تسهیلات لازم به‌منظور کاهش هزینه رفتارهای حامی محیط‌زیست در اختیار شهروندان قرار داده شود.

environmentally-friendly behaviors among citizens and the relationship with moral values the case study of gorgan city

citizens’ behavior towards the environment and their moral values in interaction with nature are among the issues that are important in the quality of urban life and sustainable viability of cities. in the present study, using stratified random sampling, gorgan residents were examined regarding environmentally friendly behaviors and ethical values. the data collection tool was a questionnaire whose validity was confirmed by face validity and reliability by cronbach’s test. the collected data were analyzed by spss18 software. the results showed that the pro-environmental behavior index was at a moderate level. however, women and men were not different in regards to pro-environmental behaviors. as studied people grew older, pro-environmental behavior improved, but education level did not correlate significantly. the results also showed no significant correlations between anthropocentric and theocentric orientations with the pro-environmental behaviors index. however, with strengthening ecocentric orientation, the pro-environmental behaviors decrease. these results reaffirm the gap between moral values and behavior in which behaviors have no relationship with environmental beliefs. according to the results, it is suggested that necessary facilities to reduce the cost of environmentally-friendly behaviors should be provided for citizens