تحلیل عوامل موثر بر رفتار شهروندی زیست‌محیطی مطالعه موردی: ساکنان شهر اردبیل

توسعه شهرنشینی و افزایش بی‌رویه مهاجرت به مناطق شهری ایران شدت مسائل زیست‌محیطی را حادتر و جدی‌تر ساخته است. از طرف دیگر رشد و گسترش شهرها نیز بر معضلات کشور افزوده و آن‌ها را به کانونی از مسائل زیست‌محیطی مبدل ساخته است. در این میان سطح پایین رفتارهای شهروندی زیست‌محیطی در میان شهروندان بر تشدید مسائل زیست‌محیطی تاثیرگذار بوده است. بنابراین بررسی عوامل تاثیرگذار بر رفتار شهروندی زیست‌محیطی ساکنان می‌تواند به اتخاذ تصمیمات بهتر و موثرتر جهت کاهش مشکلات زیست‌محیطی کلان‌شهرها کمک نماید. مبتنی بر این دیدگاه، تحقیق حاضر نیز با هدف بررسی و تحلیل تاثیر دل‌بستگی مکانی، اعتماد و تحرک بر رفتار شهروندی زیست‌محیطی ساکنان در شهر اردبیل انجام‌شده است. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های دل‌بستگی مکانی، اعتماد، تحرک و رفتار شهروندی زیست‌محیطی استفاده‌شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان شهر اردبیل بوده و حجم نمونه لازم با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر از ساکنان که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. همچنین روایی، پایایی مدل تحقیق و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار lisrel انجام شد. مطابق ضرایب مثبت به‌دست‌آمده از مدل ساختاری پژوهش و نیز مقدار t برای روابط تحقیق بر اساس داده‌های این مدل که بیشتر از 1/96 بوده‌اند، متغیرهای اعتماد (b=0/42 و t=5/68)، تحرک (b=0/17 و t=2/47) و دل‌بستگی (b=0/21 و t=2/99) تاثیر مثبت و معنی‌داری بر رفتارهای شهروندی زیست‌محیطی دارند. افزایش اعتماد، تحرک و دل‌بستگی ساکنان، مشارکت آنان در رفتارهای شهروندی زیست‌محیطی را بیشتر نموده و به پیاده‌سازی بهتر برنامه‌های زیست‌محیطی کمک می‌کند.

analysis of the effective factors on the environmental citizenship behaviour of ardabil residents

the development of urbanization and the excessive increase in migration to the urban areas of iran have made the severity of environmental issues more severe and acute. on the other hand, the growth and expansion of cities have added to the country’s problems and have turned them into a focus of environmental issues. in the meantime, the low level of ecological citizenship behaviours among citizens has influenced the aggravation of environmental issues. therefore, investigating the influencing factors on the ecological citizenship behaviour of residents can help to make better and more effective decisions to reduce the environmental problems of big cities. based on this point of view, the present research was also conducted to investigate and analyze the effect of place attachment, trust and mobility on the environmental citizenship behaviour of residents in ardabil city. the present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method. questionnaires on place attachment, trust, mobility and environmental citizenship behaviour were used to collect information. the statistical population of this research is all the residents of ardabil city, and the necessary sample size is 384 residents who were selected by the available sampling method using cochran’s formula. also, the validity and reliability of the research model and data analysis were done with the structural equation modelling method in lisrel software. according to the positive coefficients obtained from the structural model of the research as well as the t value for the research relationships based on the data of this model, which were more than 1.96, the variables of trust (b=0.42 and t=68.5), mobility (b=0.0 17 and t=47.2) and attachment (b=0.21 and t=99.2) have a positive and significant effect on environmental citizenship behaviours. increasing trust, mobility and attachment of residents increase their participation in ecological citizenship behaviours and helps to better implement environmental programs