تحلیلی بر آینده سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی در چارچوب پایداری زیست‌محیطی مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران

همان‌طور که مطالعات پیشین نشان داده‌اند، علیرغم گستردگی و تنوع معیارهای تبیین‌کننده پایداری، عوامل موثر بر تحقق آن به‌طورکلی مغفول مانده و به‌ویژه در زمینه سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی و مطالعات آینده دارای خلاءهای نظری می‌باشد. لذا در مطالعه حاضر آینده سیستم حمل‌ونقل عمومی کلان‌شهر تهران به‌عنوان نمونه مطالعاتی برای سال 1410 تبیین و مدل‌سازی شد. داده‌های مورداستفاده شامل متغیرهای پویش محیطی و مصاحبه با خبرگان بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل ساختاری بر پایه نرم‌افزار میک‌مک و روش تحلیل سناریو با نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده شد. نتایج نشان داد که سیستم حمل‌ونقل عمومی کلان‌شهر تهران یک سیستم بسیار آسیب‌پذیر و شکننده است و به دلیل برهمکنش بالای عوامل سیستم، با کوچک‌ترین تغییر در پیشران‌های کلیدی، سایر متغیرهای سیستم نیز دستخوش تغییراتی جدی می‌شوند و آن را هر چه بیشتر از مولفه‌های پایداری دور می‌نمایند. بر اساس شناسایی هشت پیشران کلیدی و سه عامل از پیش معیّن، درمجموع 11 سناریو شناسایی شد که شامل دو سناریوی غیرمحتمل، سه سناریوی ناسازگار، یک سناریو با احتمال وقوع ضعیف، دو سناریو با احتمال وقوع متوسط و سه سناریو با احتمال وقوع قوی است. درنهایت این نتیجه به دست آمد که تهران در 10 سال آینده با یک ساختار اجتماعی فردگراتر و سالخورده‌تر، ساختار زیست‌محیطی شکننده با آلایندگی بالا و احتمالاً ساختار اقتصادی بی‌ثبات مواجه خواهد بود. چنین شهری نیاز به‌نوعی از سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی دارد که ضمن برآورده ساختن مطالبات تمامی گروه‌ها و شهروندان، با هزینه‌ای کم و با ویژگی همه‌شمولی و فراگیر بودن قابل‌دسترس باشد.

an analysis of the future of public transport systems in the framework of environmental sustainability the case study of tehran metropolitan

as previous studies have shown, despite the breadth and variety of criteria explaining sustainability, the factors affecting its realization are generally neglected and especially in the field of public transportation systems and future studies, there are theoretical gaps. therefore, in the present study, the future of the public transportation system of tehran metropolis was explained and modeled as a study sample for the year 2031. the data used included environmental survey variables and interviews with experts. to analyze the data, the structural analysis method based on micmac software and the scenario analysis method with scenario wizard software were used. the results showed that the public transportation system of tehran metropolis is a very vulnerable and fragile system and due to the high interaction of the system factors, with the smallest change in the key drivers, other variables of the system also undergo serious changes and make it more and more distant from the stability components. they say based on the identification of eight key drivers and three predetermined factors, a total of 11 scenarios were identified, including two improbable scenarios, three incompatible scenarios, one scenario with a weak probability of occurrence, two scenarios with a medium probability of occurrence, and three scenarios with a strong probability of occurrence. finally, it was concluded that in the next 10 years, tehran will face a more individualistic and aging social structure, a fragile environmental structure with high pollution and possibly an unstable economic structure. such a city needs a type of public transportation system that can meet the demands of all groups and citizens at a low cost and is accessible with inclusive features