پایش و اولویت‌بندی مولفه‌های تاب‌آوری در بافت‌های اسکان غیررسمی مطالعه موردی: محله سهرابیه کرج

مفهوم تاب‌آوری، مفهوم جدیدی است که بیشتر در مواجهه با ناشناخته‌ها و عدم قطعیت‌ها به‌کاربرده می‌شود. لذا آگاهی از وضعیت تاب‌آوری و تاب آور نمودن جوامع شهری دارای اهمیت خاصی می‌باشد. محله سهرابیه سکونتگاهی غیررسمی می‌باشد که ریشه شکل‌گیری آن به سال 1343 و تحت تاثیر اصلاحات ارضی برمی‌گردد. آگاهی از وضعیت تاب‌آوری و میزان آسیب‌پذیری این‌گونه بافت‌ها، امکان مدیریت مناسب و مطلوب را در مواقع بحران امکان‌پذیر می‌کند. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و اولویت‌بندی مولفه‌های تاب‌آوری در سطح محله اسکان غیررسمی سهرابیه می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی مبتنی بر داده‌های اولیه می‌باشد که جمع‌آوری اطلاعات اولیه، به‌صورت اسنادی و پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه به‌صورت نقطه‌ای و با موقعیت مشخص انجام‌گرفته است. برای تحلیل داده‌ها و سنجش میزان تاب‌آوری و اولویت‌بندی مولفه‌های آن در محله سهرابیه از نرم‌افزارهای spss، smart pls و برای تحلیل فضایی نیز از نرم‌افزار arc gis استفاده‌شده است. نتایج گویای آن است که تاب‌آوری محله سهرابیه با میانگین 2.27 در سطح پایینی قرار دارد و در برابر بحران‌های طبیعی از آسیب‌پذیری بالایی برخوردار است. در رابطه با وضعیت هر یک از ابعاد و میزان تاثیر آن‌ها بر میزان تاب‌آوری بر اساس نتایج مدل‌سازی ساختاری بعد اقتصادی بیشترین و بعد کالبدی کمترین تاثیر را بر تاب‌آوری محله سهرابیه داشته داشته‌اند. نتایج تحلیل فضایی نیز نشان‌دهنده تفاوت تاب‌آوری در ابعاد مختلف بر اساس شرایط آن‌ها در سطوح مختلف محله است. به‌طوری‌که تنها مناطق مرکزی محله از وضعیت نسبتاً بهتری برخوردار هستند؛ اما حاشیه‌های شمالی، جنوبی و غربی محله تاب‌آوری پایینی دارند و آسیب‌پذیرتر هستند. با آگاهی از وضعیت تاب‌آوری در ابعاد مختلف و همچنین شناخت به‌دست‌آمده از وضعیت فضایی تاب‌آوری در سطح محله سهرابیه، می‌توان از برنامه‌ریزی و مدیریت بهتری جهت بیشتر تاب آور شدن محله دارا بود.