اندازه شهر و کیفیت زندگی در سکونتگاه‌های شهری مطالعه موردی: استان‌های گیلان و مازندران

کیفیت زندگی مفهومی پیچیده، چندبعدی و وابسته به زمان و مکان است. یکی از عوامل مکانی تاثیرگذار بر کیفیت زندگی، اندازه سکونتگاه می‌باشد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط میان اندازه شهر و کیفیت زندگی است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و با توجه به ماهیت هدف‌گذاری و ابزارهای دست‌یابی به اهداف، توصیفی تحلیلی هست. محدوده موردمطالعه پژوهش، سکونتگاه‌های شهری دو استان گیلان و مازندران است. داده‌های عینی کیفیت زندگی از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 و داده‌های ذهنی کیفیت زندگی با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته استخراج‌شده است. برای تحلیل داده‌های پژوهش از تکنیک‌های آمار توصیفی و استنباطی شامل میانگین، انحراف معیار، آزمون t تک نمونه‌ای، تحلیل همبستگی و تحلیل مولفه‌های اصلی استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بعد عینی کیفیت زندگی شامل کیفیت مسکن، دسترسی به امکانات و خدمات، نرخ باسوادی و دسترسی به فرصت‌های شغلی دارای همبستگی مثبت و معنادار با اندازه شهر و بعد ذهنی کیفیت زندگی شامل آرامش، رضایت از زندگی، فرصت‌ها و وضعیت اجتماعی دارای همبستگی منفی معنادار با اندازه شهر است.

City size and quality of life in urban settlementsCase Study: Guilan and Mazandaran Provinces

Quality of life is a complex, multi dimensional, time and place dependent concept. One of the important factors affecting quality of life is the size of the dwelling. Accordingly, the present study seeks to investigate the relationship between city size and quality of life. The study area is urban settlements of Guilan and Mazandaran provinces. Objective data on quality of life were extracted from the population census of 2016 and subjective data on quality of life using a researchermade questionnaire. Descriptive and inferential statistics techniques including mean, standard deviation, onesample T test, correlation analysis and principal component analysis were used to analyze the data. The results showed that the objective dimension of quality of life including housing quality, access to facilities and services, literacy rate and access to job opportunities had a positive and significant correlation with city size and subjective dimension of quality of life including relaxation, life satisfaction, opportunity and social capital have a significant negative correlation with city size.