ارزیابی چارچوب تاب‌آوری معیشتی در برابر تغییرات اقلیمی (موردپژوهی: روستاهای منطقه گردشگری شهرستان سامان)

با افزایش پدیده تغییر اقلیم، فعالیت‌های معیشتی روستایی که مستقیماً به منابع طبیعی مانند کشاورزی، زمین، آب و جنگل‌ها وابسته است، در سطح جهانی تحت تاثیر نامطلوب قرار گرفته است. از این رو پژوهش حاضر به ارزیابی چارچوب تاب‌آوری معیشت در برابر تغییرات اقلیمی در روستاهای گردشگری شهرستان سامان پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. در این راستا از روش پیمایشی با به کارگیری پرسشنامه استفاده شده است. جامعة آماری این تحقیق، خانوارهای 23 روستای شهرستان سامان است. حجم نمونه 354 خانوار از میان 11 روستای منتخب گردشگری است که با نسبت جمعیت هر روستا و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها آزمون‌های میانگین، t تست تک نمونه‌ای و آنوا در نرم افزار spss بوده است. نتایج نشان داده است تاب‌آوری معیشت روستاهای مورد مطالعه در شهرستان سامان بسیار نوسان داشته است اما به طور کلی در اکثر شاخص‌ها مردم محلی رضایت بسیار پایینی را نشان داده‌اند. تنها شاخص‌ «ظرفیت تحمل» که با استفاده از سرمایه‌های معیشتی سنجیده شده است از نظر 4 مولفه اصلی تاب‌آوری معیشتی به طور قابل توجهی بالاتر از «خودسازماندهی»، «ظرفیت یادگیری» و «تنوع» بود که سرمایه اجتماعی مهم‌ترین مولفه فرعی «ظرفیت تحمل» است. بنابراین نتیجه کلی از ارزیابی تاب‌آوری معیشتی در روستاهای شهرستان سامان نشان می‌دهد علی‌رغم وجود سرمایه‌های با اهمیتی چون سرمایه اجتماعی، انسانی و محیطی وضعیت دیگر شاخص‌های تاب‌آوری معیشت در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

evaluation of livelihood resilience framework against climate change in saman tourism area villages

with the increase in the climate change, rural livelihood activities that are directly dependent on natural resources such as agriculture, land, water and forests have been adversely affected globally. therefore, the present research has evaluated the livelihood resilience framework against climate change in the villages of saman county as tourism targets. the research is applied in terms of purpose anddescriptive-analytical based on the method. in this regard, a survey method using aquestionnaire has been used. the statistical population of this research consists of thehouseholds of 23 villages in saman city. the sample size is 354 households from 11tourist villages which were selected according to their population and by simplerandom sampling method. the data analysis was through mean tests, one-sample ttest,and anova in the spss software. the results show that the livelihoodresilience of the studied villages has fluctuated a lot. but, in general, the local peoplehave shown very low satisfaction in most of the indicators. the only index of buffercapacity measured with livelihood capital was significantly higher than selforganization,learning capacity and diversity in terms of the four maincomponents of livelihood resilience. social capital in buffer capacity is the mostimportant sub-component. therefore, the general result of the assessment oflivelihood resilience in the villages of saman shows that, despite the existence ofimportant capitals such as social, human and environmental capital, the status of theother indicators of livelihood resilience is not favorable.