پایش دمای سطح زمین با تکیه بر محصولات سنجنده مودیس و تکنیک‌های سنجش از دوری (مطالعۀ موردی: دشت کاشان)

برآورد دمای سطح زمین برای طیف وسیعی از مطالعات کاربرد دارد. لذا پژوهش حاضر در نظر دارد؛ دمای سطح زمین دشت کاشان را با تکیه بر تصاویر ماهواره‌ای مودیس و پارامترهای فیزیکی حاصل از آن‌ها طی سال‌های 2020- 2000 مورد بررسی قرار دهد. بدین‌ترتیب فرآورده‌های دمای سطح زمین(lst) با شناسۀ mod11a1، شاخص تفاضل نرمال‌شدۀ پوشش گیاهی (ndvi) با شناسۀ mod13q1، تولید خالص اولیه (npp)با شناسۀ mod17a2h و آلبیدو (albedo) با شناسۀ mod43a1 با قدرت تفکیک مکانی 500 متر در بازۀ زمانی 8 روزه طی سال‌های -2020 2000 از پایگاه دادۀ ناسا استخراج شد. در ادامه نیز همبستگی پارامترهای فیزیکی با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن بررسی گردید. نتایج نشان داد بین شاخص تفاضل نرمال‌شدۀ پوشش گیاهی و دمای سطح زمین، تولید خالص اولیه و دمای سطح زمین و آلبیدو و دمای سطح زمین ارتباط معنادار در سطح یک درصد وجود دارد. به‌گونه‌ای که همبستگی میان پوشش گیاهی و دما، تولید خالص اولیه و دما و آلبیدو و دما معکوس و به‌ترتیب برابر با 0.80- ، 0.84- و 0.85- است. به‌طور کلی تغییرات پوشش زمین بالاخص پوشش گیاهی تاثیر بسزایی بر دمای سطح زمین دارد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بخش وسیعی از افزایش دما در محدودۀ شرق و شمال شرق منطقۀ مورد مطالعه در اراضی بایر و نیز دریاچۀ نمک رخنمون داشته است که با گذشت سالیان متمادی افزایش دما قایل تامل است. نتایج این پژوهش می‌تواند جهت کاربرد در بخش کشاورزی، منابع طبیعی و نیز محیط‌زیست دشت کاشان به‌منظور شناخت جزایر حرارتی و تصمیم‌گیری درخصوص بهبود شرایط پوشش‌گیاهی مورد توجه قرار گیرد.

monitoring the earth surface temperature based on modis sensor products and remote sensing techniques (case study: kashan plain) plain

earth surface temperature estimation is used for a wide range of studies. therefore, the current research considers; to investigate the earth surface temperature of kashan plain by relying on satellite images and remote sensing product during 2000-2020. therefore, the products of land surface temperature (lst) with mod11a1 identifier, normalized difference of vegetation index (ndvi) with mod13q1 identifier, net primary production (npp) with mod17a2h identifier and albedo with mod43a1 identifier with a spatial resolution of 500 meters in the time period 8 days from the years 2000-2020 were extracted from the nasa terra satellite database. in the following, the correlation of physical parameters was investigated using spearman's correlation coefficient. the results showed that there is significant correlation between the ndvi and lst, primary net production and land surface temperature, and albedo and land surface temperature at the 99% confidence level, so that the correlation between vegetation cover and temperature, net primary production and temperature and albedo and temperature were equal to -0.80, -0.84 and -0.85 respectively. in general, the change of the land surface above the vegetation has a significant effect on the characteristics of the land surface. the results of this research show that a large part of the increase in temperature in the east and northeast of the study area is in barren lands as well as exposed salt lake, which has increased in temperature over many years. the results of this research can be considered for application in the agricultural sector, natural resources and also the environment of kashan plain in order to know the thermal islands and make decisions regarding the improvement of vegetation conditions.