تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده و ناپایدار شهر بجنورد در برابر زلزله

امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته اند ارتباطی مناسب با محیط خود و خدمات دهی به بهره برداران برقرار کنند. به‌عنوان قلمرو موردپژوهش بافت فرسوده شهر بجنورد به‌این‌علت که  بخش قابل‌توجهی از مشکلات شهر بجنورد در این بافت نمود عینی یافته است و به دلیل گستردگی بیش‌ازحد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن موردپژوهش قرار گرفت. این پژوهش از نظر روش مطالعه، توصیفی تحلیلی و ماهیت آن از نظر هدف نظری کاربردی است. در تحقیق حاضر به منظور جمع آوری داده ها، تجزیه وتحلیل و پردازش اطلاعات از سه روش میدانی، کتابخانه ای و نرم افزارها و مدل های کاربردی استفاده شده است. جهت تجزیه‌وتحلیل داده ها، با توجه به ضریب و تاثیر متفاوت هم‌جواری هر یک از معیارها در آسیب پذیری از روش وزن دهی چند متغیره ahp fuzzy برای تعیین مراتب وزنی استفاده شده است. سپس اصول و معیارهای هم‌جواری مد نظر استخراج و شناسایی می شود، و با استفاده از نرم افزار arc gis10.4.1 نقشه های هم‌جواری تهیه گردید. در ادامه نقشه های وزن دار شده به دلیل اینکه فاقد توابع فازی و حریم استاندارد خطرپذیری هستند، جهت افزودن این توابع و فواصل خطرپذیری از منطق فازی (fuzzy membership) استفاده شد، در نهایت در با استفاده از ابزار fuzzy overly با گامای 9/0 نقشه خطرپذیری بافت فرسوده شهری بجنورد تهیه شد. نتایج نشان می دهد که گستره معدودی از بافت فرسوده شهر بجنورد وجود دارد که کمترین آسیب را دارا است، اما بیشترین آسیب پذیری را مرکز بافت به سمت غرب شهر بجنورد بخصوص حاشیه ی غربی آن دارا است. همچنین وضعیت کلی خطرپذیری شاخص های کالبدی نشان دهنده آن است که تمام بافت فرسوده شهر بجنورد خطرپذیری متوسط به بالا را دارا است.

Analysis and Evaluation of the Vulnerability of the Wornout and Unstable Texture of the City of Bojnourd in the Face of Earthquakes

As the study area, the wornout texture of Bojnourd was found to be incapable of accommodating those who commute in it, especially as a context in which urban problems of Bojnourd are accumulated. It is due to the excessive use and fatigue of this part of the city. This research is descriptiveanalytic in terms of the methodology, and its nature is theoreticalpractical in terms of purpose. Collection of the data was done through three methods of field work, library study as well as using software and applied models. To analyze the data, the multivariate weighting method was used according to the coefficient and the different impact of each criterion on the vulnerability. Also, AHPFUZZY technique was used for weighting the variables. Neighborhoods were then extracted and identified, and, using the Arc GIS 10.4.1 software, neighboring maps was developed. In addition, the weighted maps were given fuzzy functions and standard privacy that they lacked through a fuzzy membership program. Finally, using the Fuzzy overly as a tool with a 0.9 gamma, a risk map was derived for Birjand old texture. The results show that there is almost no place in the old texture that is left undamaged. In this case, the most vulnerable part is from the center of the texture to the western margin of the city. Also, the overall risk profile of the area indicates that the whole wornout part of Bojnord is at a moderate to high risk.