تحلیل مورفولوژی برخان‌های غرب لوت با استفاده از خصیصه‌های مورفومتری

یکی از خصیصه‌های مهم برخان‌ها، پویایی و امکان جابجایی آن ها تحت شرایط مختلف است که این ویژگی دارای تبعات و تهدیدهایی برای مراکز انسانی می‌باشد. در این پژوهش به تحلیل مورفولوژی برخان‌های غرب لوت با استفاده از خصیصه‌های مورفومتری اقدام گردید و در این راستا به بررسی مولفه‌های مورفومتری 7 برخان در منطقه پشوئیه در غرب بیابان لوت و میزان استعداد آن ها برای جابجایی پرداخته شد. روش کار بدین گونه بود که طی بازدید میدانی، از نقاط مختلف هر برخان، شامل بازوی راست و چپ، راس برخان، دامنه‌ی رو به باد و پشت به باد آن، نمونه‌های مورد نظر برداشت و با استفاده از ظروف مخصوص به آزمایشگاه منتقل شد. از این رو، ارتفاع، عرض پهلوی راست، عرض پهلوی چپ، طول بازوی راست، طول بازوی چپ، طول دامنه‌ی رو به باد، طول دامنه‌ی باد پناه، پهنای برخان، شیب دامنه رو به باد، شیب دامنه پشت به باد و مساحت برخان، اندازه گیری و مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت و همبستگی آنها محاسبه شد، سپس مولفه‌های موفومتری که از قسمت‌های مختلف برخان انجام گرفته بود، در نرم افزار spss مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. در نهایت همبستگی آن‌ها محاسبه شد. به منظور تکمیل مطالعات از نقشه‌های 1:250000 و 1:50000 توپوگرافی و عکس‌های هوایی مربوط به منطقه و همچنین تصاویر google earth استفاده شد. از مورفومتری برخان‌ها این نتایج حاصل شد که با کاهش میزان درصد شیب، کاهش ارتفاع پیشانی برخان را خواهیم داشت. مطالعات نشانگر این است که بزرگترین برخان، برخان پنجم است که دلیل آن، قدمت و موقعیت قرارگیری آن بوده و کوچکترین آنها به دلیل انشعاب آن از برخان نامتقارن مجاور و جوان بودنش، برخان ششم می‌باشد. در بخش اعظم برخان‌ها، به دلیل وجود ارتفاعات در سمت راست برخان‌ها و جهت وزش باد از سمت شمال و شمال غرب، موجب رشد کم بازوهای راست و افزایش طول بازوهای چپ شده است. با توجه به محاسبه همبستگی اجزای مختلف برخان‌ها، اجزای برخان‌ها دارای همبستگی بالای 95 درصد هستند که خود نشان از رشد هماهنگ اجزای برخان در راستای باد منطقه و همچنین هماهنگی بین بزرگی و کوچکی آن‌ها و رشد اجزای آن دارد.