ارائه مدلی جهت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان با رویکرد تحلیل راهبردی swot (نمونه پژوهش: دانشگاه‌های علوم پزشکی استان مازندران)

اقتصاد دانش‌بنیان و حرکت به سمت کسب سرمایه، از طریق کاربست علم و دانش ضرورتی انکارناپذیر برای حفظ و بقای دانشگاه و از طرفی پاسخگویی به نیاز مشتریان دانشگاه و جامعه می‌باشد. دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور دارای نیروهای انسانی (شامل هیات علمی، دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و کارکنان) خلاق و دارای ایده‌های فناورانه می‌باشند؛ ولی با این ظرفیت دانشگاه‌ها گرایش اندکی به سمت تجاری‌سازی و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان دارند. هدف از این پژوهش ارائه مدلی جهت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان با رویکرد swot در دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان مازندران است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر میزان کنترل متغیرها میدانی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها توصیفی از نوع زمینه‌یابی است و از سوی دیگر پژوهش حاضر را می‌توان نوعی پژوهش اکتشافی تلقی کرد. جامعۀ آماری مرحله کیفی شامل 15 نفر از خبرگان علمی، روسا و کارشناسان مراکز رشد دانشگاه، واحدهای پژوهش و فناوری دانشگاه، مسئولین و کارشناسان پارک علم و فناوری و متخصصین شرکت‌های دانش‌بنیان می‌باشند و جامعه آماری مرحله کمی شامل اعضای هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی استان مازندران (دانشگاه بابل و دانشگاه مازندران) که شامل 750 نفر اساتید می‌باشند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای و بر اساس جدول مورگان تعداد 256 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته، که حاصل مصاحبه با متخصصان بوده و تعداد 45 گویه تهیه شد که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. تحلیل داده‌های کیفی پژوهش از طریق کدگذاری باز و کدگذاری محوری انجام شده است و در مرحله تحلیل داده‌های کمی پژوهش از آزمون مدل معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی (پی ال اس) برای انجام تحلیل عاملی استفاده شده است. با استفاده از آزمون مدل معادلات ساختاری مدل نهایی پژوهش، با موضوع ارائه مدلی جهت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان با رویکرد swot در دانشگاه‌های علوم پزشکی ارائه شد. در این مدل سهم هر یک از عوامل نشان داده شده است. تهدیدها با بار عاملی (0.813)، بیشترین بار عاملی و رتبه اول را دارد. عامل فرصت‌ها با بار عاملی (0.787) رتبه دوم، عامل نقاط قوت با بار عاملی (0.569) رتبه سوم، عامل نقاط ضعف با بار عاملی (0.266) رتبه چهارم را دارا است.

Designing a Model for Creating KnowledgeBased Companies through SWOT Strategic Analysis Approach (Case study: Universities of Medical Sciences in Mazandaran Province)

Knowledgebased economies and the movement towards capital gaining through the application of science and knowledge, are undeniable necessities for the preservation and survival of universities. Furthermore, they help meet the needs of the people at universities and the society. Universities of medical sciences across the country contain creative human resource (including faculty members, students, graduates and employees) with technological ideas. However, they show little tendency towards commercialization and creation of knowledgebased companies. This research is intended to provide a model for creating knowledgebased companies through SWOT approach in medical universities in Mazandaran province. This applied research follows field method to regard the level of control of field variables. In terms of data collection it is a descriptive research relying on context search.  The research can also be regarded as an exploratory research by some considerations. The statistical population of the qualitative stage includes 15 scientific experts, chairmen and experts of the university’s development centers, research and technology units of the university, officials and experts of the science and technology parks, and experts of knowledgebased companies. The statistical population of the quantitative phase include the faculty members of medical sciences universities in Mazandaran (University of Babul and Mazandaran University) including 750 professors from whom a sample of 256 people were selected as the sample by stratified random sampling method based on Morgan table. A researchermade questionnaire, containing 45 items, was developed as a result of interviews for data collection. The validity and reliability of this questionnaire were confirmed. Qualitative data analysis of the research was done through open coding and central coding. For the analysis of quantitative data, the structural equation model test using the partial least squares method (PLS) was used for performing factor analysis. Using the structural equation model test, the researchers designed the final research model as a model for creating knowledgebased companies through SWOT approach for medical universities. The model illustrates the share of each factors. Threats occupy the highest factor load and first rank with a factor load of 0.813. Opportunities fit the second rank with a factor load of 0.787. Strengths with a factor load of 0.0569 take the third rank and the factor of weaknesses take the fourth rank with a factor load of 0.266..