ارائه دسته‌بندی جامع از عوامل کلیدی موثر در استقرار مدیریت دانش سازمانی

در جهان امروز که تولید کالا‌ها و ارائه خدمات بشدت دانش‌مدار شده‌‌اند، دانش دارایی کلیدی برای کسب مزیت رقابتی به شمار می‌رود و مدیریت دانش سازمانی یکی از مهمترین عوامل موفقیت شرکتها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است. باید اذعان کردکه تبیین نظری از جایگاه مدیریت دانش، الزاماً به معنی توفیق مدیریت دانش نخواهد بود. اگر چه مدیریت دانش در نگاه اول مجموعه‌ای از ابزارها یا فرایند مدیریتی روشن و مشخص است اما پیاده سازی (استقرار) و استفاده اثربخش از آن مهم و پیچیده است که به کارگیری آن منجر به بهبود عملکرد و فرایندها می شود. استفاده موثر از مدیریت دانش، مستلزم فهم و شناخت دقیق مباحث مربوط به فرایند مدیریت دانش و مهمترین مرحله این فرایند یعنی استقرار و پیاده‌سازی آن و شناخت مولفه‌های کلیدی به‌منظور استقرار مدیریت دانش است. غالباً در پژوهشهای مختلف صرفاً برخی از عوامل اصلی به‌منظور استقرار مدیریت دانش، معرفی شده است و در برخی دیگر به برخی از زیر مولفه‌ها نیز اشاره شده است اما هیچ پژوهشی به معرفی جامعی از کلیه عوامل موثر در استقرار مدیریت دانش و زیر مولفه‌های مربوطه نپرداخته است. لذا در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون به شناسه گذاری عوامل اشاره شده (مضامین پایه) در پژوهشهای مختلف در این حوزه پرداخته و پس از آن مقوله‌های اصلی (مضامین فراگیر) و زیر مولفه‌های هر یک (مضامین سازماندهنده) استخراج و نگاشت نهایی مولفه های موثر ترسیم گردیده است. تلاش محقق بر این بوده است که مولفه های استخراجی از جامعیت کافی برخوردار باشد. یافته‌های این پژوهش حاکی است که به منظور استقرار مدیریت دانش باید هفت عامل فرهنگ سازمانی، مدیریت منابع انسانی، ساختار و مولفه‌های سازمانی، فناوری اطلاعات، مولفه‌ها و فرایندهای مدیریت دانش، راهبردها و چشم‌اندازها و مولفه‌های محیطی و زیر مولفه‌های شناسایی شده هر یک را مورد توجه قرار داد و به کار بست.