translated fiction in iran: readers’ reception and expectations

Do translators know what kinds of translation their readers like and what kinds they dislike? the translator, like every author, has some readers in mind. hence, in order for a translation to be acceptable, it needs to fulfill its readers’ expectations. the present study surveys readers’ expectations regarding literary translation (novels and stories), literary translators, as well as the peritext, the text and the format of such translated books. to this end, readers’ reviews in three sites, namely fidibo, taghcheh, and goodreads, were collected and then coded and classified following the thematic analysis approach. chesterman’s (2007) tripartite model of reception which studies readers’ reactions, responses, and repercussions was adopted as the theoretical framework. readers’ expectations were classified into five main categories, namely translational expectations, textual/linguistic expectations, peritextual expectations, formatting expectations, and good literary translators’ features. the results indicate that readers like translations that are both fluent and readable and are free from linguistic and textual abnormalities which are often the result of literal translation. furthermore, the results of translational expectations specifically show that readers prefer translation methods and approaches that truly transfer the meaning, style, tone, register as well as culture-specific concepts. as to the peritext, readers preferred that an introduction and a literary criticism of the foreign work be included in the translation. also, they defined a good literary translator as someone who is fully competent in the foreign language, able to comprehend the original text accurately and well-endowed with writing ability.

انتظارات و دریافت خوانندگان ایرانی از ترجمه ادبی به زبان فارسی

آیا مترجمان می‌دانند که مخاطبان ترجمه چه ترجمه‌ای را می‌پسندند و چه ترجمه‌ای را نمی‌پسندند؟ مترجم، مانند نویسنده، گروهی خاص از مخاطبان را مدنظر قرار می‌دهد. از این رو، برای آنکه ترجمه‌ای مورد قبول واقع شود، باید پاسخگوی انتظارات خوانندگان باشد. پژوهش حاضر به بررسی انتظارات خوانندگان ایرانی از ترجمه ادبی (رمان و داستان)، مترجمان ادبی، مولفه‌های پیرامتنی، متن و طرح (یا همان قالب متن) می­پردازد. برای این منظور، ابتدا نظرات خوانندگان در سه سایت یعنی فیدیبو، طاقچه، و گودریدز گردآوری شد و سپس داده­ها بر مبنای روش تحلیل موضوعی، رمزگذاری و دسته‌بندی شدند. مدل سه‌وجهی چسترمن (2007) که از سه مولفه‌ی واکنش­ها[1]، پاسخ­ها[2]، و عکس­العمل­ها[3] تشکیل شده است مبنای نظری پژوهش قرار گرفت. نظرات خوانندگان به پنج دسته کلی تقسیم شد که عبارتند از «انتظارات ترجمه‌ای»، «انتظارات زبانی و متنی»، «انتظارات پیرامتنی»، «انتظارات مربوط به قالب متن» و «ویژگی‌های مترجم ادبی خوب». نتایج نشان می‌دهد که خوانندگان ایرانی ترجمه‌ای را می‌پسندند که روان و خوانا باشد و از نابهنجاری متنی و زبانی ویژه‌ی ساختار زبان مبدا به دور باشد. همچنین نتایج انتظارات ترجمه‌ای نشان داد که خوانندگان، روش‌ها و رویکرد‌هایی را می‌پذیرند که معنا، سبک، لحن، سیاق کلام، و عناصر فرهنگی متن مبدا را با صداقت در ترجمه منعکس می‌کنند. در خصوص پیرامتن­های ترجمه، خوانندگان انتظار دارند مقدمه یا نقدی دربارۀ اثر در آن گنجانده شود و مترجم خوب را کسی می­دانند که دانش زبانی، توانایی درست­نویسی و درک خوبی از متن مبدا دارد.