مدلسازی هجوم آب شور و تعیین حد اینترفاز در آبخوان کویری دشت سرایان

پیشروی آب شور در سفره های آب شیرین، تنها به جزایر و سواحل اقیانوس ها محدود نمی شود، بلکه امکان دارد آبخوان ها، از طریق پیشروی آب شور کویرها، باتلاق ها و چاله های آب شور غیر قابل استفاده شوند. در این مطالعه وضعیت بهره برداری از دشت سرایان در اثر پیشروی آب شور از کویر از نظر کمی و کیفی با ارائه سناریوهای مدیریتی مورد بررسی، شبیه سازی و پیش بینی قرار گرفته است. بدین منظور برای شبیه سازی وضعیت کمی آبخوان از مدل modflow استفاده شد. سپس با استفاده از بسته mt3dms مدل کیفی تهاجم آب شور و با استفاده از مدل seawat شبیه سازی تهاجم جبهه های آب شور شبیه سازی و پیش بینی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین تهاجم آب شور به میزان 750 متر در طول آبخوان در منطقه جنوب شرقی آبخوان سرایان اتفاق می افتد و غلظت نمک در چاه های بهره برداری به میزان متوسط 160 میلی گرم در لیتر افزایش خواهد داشت. نتایج سناریوهای بهره برداری نشان داد که با کاهش پمپاژ چاه های بهره برداری به میزان 5 درصد، باعث کاهش تهاجم جبهه های آب شور به میزان 700 متر، کاهش روند پیشروی آب شور در آبخوان دشت به میزان 1200 متر و افزایش غلظت نمک به میزان 464 میلی گرم در لیتر خواهد شد که در مقایسه با فرض ادامه روند کنونی، 10 درصد کمتر است. از سوی دیگر، با کاهش برداشت از چاه های بهره‌برداری به میزان 15 درصد، مقدار افت سطح آب آبخوان کاهش یافته و از متوسط غلظت نمک نیز به میزان 82 میلی گرم در لیتر کاسته می‌شود.

modeling saline water intrusion and determining the interphase boundary in the desert aquifer of sarayan plain

the advancement of saline water intrusion into freshwater tables is not limited to islands and ocean coasts, but it can also render aquifers unusable through the intrusion of saline water from deserts, marshes, and saline pits. this study examines the quantitative and qualitative impact of saline water intrusion from deserts on the sarayan plain, presenting managerial scenarios, simulations, and predictions. to simulate the quantitative status of aquifers, the modflow model was utilized. subsequently, the mt3dms package was used to model the quality of saline water intrusion, and the seawat model was employed to simulate and predict the intrusion fronts of saline water. the results indicate that the maximum intrusion of saline water occurs up to 750 meters along the aquifer in the southeast region of the sarayan aquifer, with an average salt concentration increase of 160 milligrams per liter in extraction wells. the exploitation scenarios show that a 5% reduction in pumping from extraction wells leads to a decrease in the intrusion fronts by 700 meters, a reduction in the advancement of saline water in the plain aquifer by 1200 meters, and an increase in salt concentration by 464 milligrams per liter, which is 10% less compared to the current trend assumption. on the other hand, reducing the extraction from exploitation wells by 15%, leads to a decrease in the water table level, as well as an average salt concentration reduction of 82 milligrams per liter.