ارزیابی کیفیت هیدروژئوشیمیایی و تعیین منشاء یون های آب رودخانه قُلیان منطقه قالیکوه لرستان

رودخانه‌ها منابع آبی هستند که برای رفع نیاز جوامع بشری و مصارف مختلف استفاده می‌شوند، لذا بررسی کیفیت آب در آنها بسیار حیاتی می‌باشد. رودخانه قلیان منطقه قالیکوه لرستان که در مسیر شیل‌های نفتی، سنگ‌های بستر و رسوبات متنوع رودخانه‌ای و نهشته‌های آبرفتی کواترنری قرار دارد، یکی از تغذیه کننده‌های اصلی آب رودخانه دز است، ازاین‌رو در این تحقیق 15نمونه آب آبراهه‌های دائمی پیربادوش و گشون سرریز به این رودخانه مورد تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی (mms، st.mrthod، astm) قرار‌ گرفتند. بر اساس تعیین میزان پارامترهای فیزیکو-شیمیایی آب، محاسبات نرم‌افزاری (aqqa، rockware، phreeqc) و محاسبه شاخص‌های آبیاری، صنعتی و مقایسه با استانداردها (nsi و who) و رسم نمودارهای هیدروژئوشیمیایی، کیفیت آب منطقه مناسب برای مصارف مختلف است و آب ایستگاه‌های g7 و p1 به ترتیب بدترین و بهترین کیفیت را دارند که می‌تواند مرتبط با میزان بیشتر فرایندهای انحلال و هوازدگی در بخش‌های پست‌تر (g7) باشد. نسبت‌های یونی آب و نمودار تعادل ‌یونی حاکی از آن است که منشا اکثر یون‌ها (به‌جز نیترات) فعالیت‌های غیر‌انسانی (زمین‌زاد) است و تمام کانی‌ها در حد غیراشباع هستند و یون غالب نمونه‌ها بیکربنات‌کلسیم ‌است و سنگ‌بستر از سنگ آهک تا دولومیت و شیل تغییر کرده است و کیفیت آب تحت‌تاثیر هوازدگی سنگ‌های منطقه قرار گرفته است.

examining the hydro-geochemical quality and origin of water ions in the qolyan river of the qalikuh region in lorestan province, iran

rivers are water resources used to meet the needs of human societies and various consumption. hence, it is very critical to investigate their water quality. the qolyan river of the lorestan qalikuh region, which sits between oil shale paths, bedrocks, various river sediments, and quaternary alluvial deposits, is one of the main suppliers of the dez river water; for this, this study conducted such laboratory tests as astm, st. method, and mms on 15 samples of the permanent pirbadush and gashun streams overflowing to this river. according to the physicochemical parameters of water, software calculations such as phreeqc, rockware, and aqqa and calculation irrigation and industrial indicators, as well as comparisons with who and nsi standards and draw hydro-chemical diagrams, the quality of the regional water was found to be appropriate for various consumption, as the water of g7 and p1 stations held the worst and the best quality, respectively which could relate to a majority of dissolution and weathering processes in low areas. water ion ratios and ion balance diagrams suggest that the origin of most ions (except for nitrates) is non-human (geogenic) activities, with all minerals being at a non-saturated level; meanwhile, the predominant ion of the samples is calcium-bicarbonate and the bedrock has changed from limestone into dolomite and shale, with water quality being affected by the weathering of the regional rocks.