مقایسه عملکرد روش‌های ارزش اطلاعات و تراکم سطح در ارزیابی پتانسیل چشمه‌ها در حوزه آبخیز قورچای، استان گلستان

توسعه یک مدل مناسب پتانسیل آب زیرزمینی برای مدیریت موثر و استفاده پایدار از منابع آب زیرزمینی بسیار حیاتی است و نقشه پتانسیل چشمه آب زیرزمینی تهیه شده به ما اجازه می‌دهد تا آب قابل استحصال را با صرف زمان و هزینه کمتری تهیه کنیم. در این تحقیق ابتدا حوزه قورچای به وسعت حدود 248.1 کیلومتر‌مربع انتخاب شد. سپس نقشه پراکنش چشمه (متغیر وابسته) تهیه گردید. همچنین لایه‌های اطلاعاتی جهت شیب، درجه شیب، طول شیب، انحنای پروفیل، انحنای دشت، شاخص رطوبت توپوگرافیکی، شاخص قدرت رودخانه، زمین شناسی، تراکم گسل، فاصله از گسل، ارتفاع، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از جاده، بافت خاک، گروه هیدرولوژیکی خاک و تراکم پوشش گیاهی به عنوان متغیر مستقل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند. از تلفیق متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، مقدار چشمه در هر کلاس عامل محاسبه و وزن‌دهی طبقات بر اساس روابط موجود در مدل‌های آماری ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح صورت گرفت. در نهایت با نقشه‌های وزنی حاصله و جمع جبری آن‌ها نقشه پهنه‌بندی پتانسیل چشمه در دو مدل حاصل شد. نتایج ارزیابی مدل‌ها بترتیب با استفاده از مشخصه عملکرد نسبی و جمع کیفی نشان داد که در روش ارزش اطلاعاتی با مقادیر 0.981 و 0.488 نسبت به روش تراکم سطح با مقادیر 0.851 و 0.459 برای پهنه‌بندی منابع چشمه آب زیرزمینی در این محدوده مناسب‌تر است. همچنین بر اساس روش‌های ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح به ترتیب 94.1% و 65.51% از محدوده مورد مطالعه استعداد بالا و خیلی بالایی برای وقوع چشمه دارند.