استفاده از هیدروگراف چندساله به منظور مقایسه رژیم هیدروژئولوژیکی چشمه‌های کارستی تاقدیس کوه سفید، استان خوزستان

بهترین روش برای مطالعه و بررسی آبخوان‌های کارستی، پایش و آنالیز هیدروگراف چشمه‌های آن‌ها می باشد. نتایج حاصل از این مطالعات می‌تواند در شناخت و مدیریت این منابع ارزشمند کمک قابل ملاحظه‌ای نماید. هدف اصلی این مطالعه تعیین خصوصیات آبخوان‌های کارستی دو چشمه برم جمال و پوتو در تاقدیس کوه سفید واقع در جنوب شرقی استان خوزستان، با استفاده از آنالیز چند ساله هیدروگراف است. داده‌های دبیاشل چند سال متوالی به منظور تعیین ضرایب فرود، حجم جریان‌های سریع و پایه و شناخت خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان‌های تغذیه کننده هر کدام از چشمه‌ها  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که مخازن کارستی تشکیل شده در تاقدیس کوه سفید رفتارهای هیدرولیکی متفاوتی را نشان دهند. بررسی ضرایب فرود چشمه برم جمال نشان می دهد که دو نوع جریان شامل جریان مجرایی و انتشاری ماتریکسی آبدهی چشمه را کنترل می کند و جریان انتشاریماتریکسی بر جریان مجرایی آن غلبه دارد. در حالی که برای چشمه پوتو جریان مجرایی غالب است که یک حد آستانه را نشان می‌دهد. همچنین بررسی هیدروگراف چشمه‌ها نشان می دهند که دوره‌های چند ساله بارندگی و خشک‌سالی بر افزایش و کاهش حجم ذخیره آبخوان چشمه برم جمال بطور قابل ملاحظه‌ای ‌موثر بوده اند و سبب افزایش و کاهش قابل ملاحظه دبی پایه چشمه در سال‌های آتی شده اند؛ اما در مورد چشمه پوتو به دلیل جریان کانالی و تخلیه سریع، دوره‌های چندساله ترسالی اثر زیادی در افزایش ذخیره مخزن نداشته است. بنابراین، چشمه برم جمال به واسطه دبی بیشتر و زمان تخلیه طولانی تر نسبت به چشمه پوتو، از نظر تامین آب در فصل خشک و دوره‌های خشک‌سالی قابلیت اطمینان بیشتری دارد. علاوه بر آن، نتایج این پژوهش رفتار نادر رژیم تخلیه چشمه پوتو را مشخص می‌نماید.

Using Multiyear Hydrograph to Comparison the Hydrogeological Regimes of Karstic Springs in Kuhesafid Anticline, Khuzestan, Iran

Monitoring and analysis of spring hydrograph is the best method to study of karstic reservoirs. The results can provide a significant insight to understand and management of these valuable resources. The main aim of this study is determine the characteristics of karstic aquifers from two spring, Barmejamal and Poto, located in southeast of Khuzestan province, using multiyear hydrograph analysis. The stagedischarge data from several consecutive years has been analyzed to determine the recession coefficients, the fraction of quick flow and base flow, and to identification the hydrogeological charactristics of the aquifers that feeding the springs. The results show that karst aquifers were formed in the Kuhesafid anticline can exhibit different hydraulic behaviors. The analysis of recession coefficients reveals that the discharge of Barmejamal spring is controlling by two type of flow such as conduit flow and diffusematrix flow while the second is dominant. Whereas, for Poto spring the conduit flow with a threshold. In addition the hydrograph analysis show that the wet and droughts periods can considerably increase and decrease the Barmejamal spring aquifer storage, respectively. However, due to quick depletion, the wet periods will not increase the groundwater reserve of Poto spring aquifer. Consequently, in comparison to the Poto spring, the barmejamal spring is more reliable for water supply in dry and drought periods, because of highest amount and time of discharge. Furthermore, the results of this investigation reveal a scarce behavior for Poto spring discharge.