تاثیر سبک‌شناختی بر درک پذیری مدل‌های فرایند کسب‌وکار

امروزه با رشد سازمان‌ها و پیچیده شدن فرایندهای کسب‌وکار، مدیریت و کنترل آن‌ها از اهمیت بیشتری نسبت به قبل برخوردار است. مدل‌های فرآیند کسب‌وکار معمولاً با به‌کارگیری برخی از نشانه‌های گرافیکی، وظایف، رویدادها، حالت‌ها و منطق جریان کنترل فرایند کسب‌وکار را تشریح می‌نمایند. اگرچه یکی از اهداف اصلی آن‌ها، تسهیل ارتباط میان ذی‌نفعان مختلف است، اما بینش محدودی در مورد عوامل موثر بر درک آن‌ها توسط انسان وجود دارد. از میان عوامل مختلفی که بر فهم و درک ‌پذیری مدل‌های فرایند کسب‌وکار اثرگذار هستند، این مقاله به دو عامل پرداخته است: سبکِ شناختی خواننده مدل و دانش نظری وی در خصوص مدل‌سازی فرایند کسب‌وکار. پژوهش به بررسی تفاوت‌های سبکِ شناختی و این‌که سبک‌ها چه ‌ارتباطی با نمرات درک‌ پذیری مدل فرایند دارد، می‌پردازد. مطالعه با روش تحقیق «توصیفیپیمایشی» و در مدیریت امور طرح و برنامه و فناوری اطلاعات بانک ملت و با انتخاب 183 نمونه و با ابزار پرسشنامه به اجرا در آمده است. نتایج نشان داد که درصد بالایی از پاسخ‌گویان، دارای سبک شناختی سازش‌پذیر هستند (60 نفر معادل 33%) و همچنین در خصوص میزان دانش نظری در خصوص bpm و bpmn2.0، 85 نفر معادل 46% از پاسخگویان در سطح 2 بودند، حال‌آنکه فقط 6% در سطح 4 قرار داشتند. نتایج همچنین تفاوت چشم‌گیری را بین نمونه‌ها با سبک شهودی و تحلیلگر، در رابطه با میزان درک پذیری مدل فرایند کسب‌وکار نشان می‌دهند. هم‌چنین ارتباط بین دانش نظری مدل‌سازی فرایند کسب‌وکار و میزان درک آن‌ها از مدل نیز معنی‌دار بود.

The Effect of Cognitive Style on the Understandability of Business Process Models

Nowadays, with the development of organizations and complexity of business processes, the management and control of such organizations are much more important than before. Business process models (BPM) typically capture some of the graphical notations, tasks, events, states, and logic of a business process control flow. Business process models are key artifacts in the development of information systems. While one of their main purposes is to facilitate communication among stakeholders, little is known about the factors that influence their comprehension by human agents. Among the various factors that affect the understandability and comprehension of business process modeling, this paper deals with two factors: a reader’s cognitive style and theoretical knowledge on business process modeling. The research examines the cognitive style index (CSI) differences and how styles relate to their scores in process model understandability. This study is a descriptivesurvey research and was carried out in Mellat Bank’s Information Technology and Plan and Program Management by selecting 183 samples using a questionnaire. The results showed that a high percentage of respondents had an adaptive cognitive style (60 people, 33%), 85 respondents (46%) were at level 2 of theoretical knowledge about BPM and BPMN2.0, and only 6% were in level 4. The results also indicate a significant difference between intuitive and analytic samples with respect to the level of BPM understandability. There was also a significant relationship between theoretical knowledge of business process modeling and their understanding of the model.