زیست‌بوم ارتباطات سیار در ایران مبتنی بر روش تحلیل شبکه‌های اجتماعی

زیست‌بوم کسب و کار بیانگر نقش مشارکتی و همزیستی سازمان در یک شبکه بزرگ‌تر بوده و شناخت آن مستلزم درک روابط میان اعضای آن است. این پژوهش با هدف بررسی زیست‌بوم ارتباطات سیار ایران و با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. در این پژوهش پس از نظرسنجی از خبرگان ارتباطات سیار کشور مرزهای زیست‌بوم سیار ایران تعریف شده است. سپس با استفاده از روش گلوله برفی بازیگران کلیدی زیست‌بوم ارتباطات سیار ایران شناسایی شده اند. طی انجام مصاحبه با مدیران سازمان های شناسایی‌شده داده های مرتبط با روابط موجود میان این بازیگران جمع‌آوری شده است. به کمک تکنیک تحلیل شبکه‌های اجتماعی شبکه روابط میان بازیگران ترسیم شده است. ارائه مدل بصری زیست‌بوم سیار ایران از نتایج این پژوهش است. نتایج حاصل از تحلیل شبکه به‌دست‌آمده نشان داد دو اپراتور شبکه ارتباطات سیار کشور، بالاترین مرکزیت را در شبکه داشته و به عبارتی رهبران زیست‌بوم ارتباطات سیار ایران محسوب می‌شوند. بررسی شاخص بینابینی بازیگران در شبکه ترسیم شده نیز حاکی از آن بود که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پس از دو اپراتور مذکور نقش بینابینی برجسته‌تری را در این شبکه ایفا می کند. از بین بخش های اصلی این زیست‌بوم، نهادهای کنترلی و نظارتی قوی ترین ارتباطات را در کل شبکه دارند و قدرتمندترین بخش زیست‌بوم ارتباطات سیار ایران به شمار می‌آیند.

An Investigation on Iran Mobile communication Ecosystem Using Social Network Analysis Techniques

The business ecosystem represents the collaborative and coexistence role of an organization in a larger network, whose recognition requires understanding the relationships among the members of the ecosystem. The aim of this study is to investigate the ecosystem of mobile communication in Iran using social network analysis technique. After a survey of mobile communications experts in Iran the boundaries of the mobile ecosystem is defined. Then, using snowball method, key actors of Iran’s mobile communications ecosystem have been identified. After conducting interviews with the managers of the organizations, the data on the relationships among these actors were collected and using social network analysis (SNA) technique the network of actors was drawn up. Presentation of visual model of mobile ecosystem of Iran is one of the results of this research. The findings show that two mobile network operators in Iran have the highest centrality in the network and are considered as mobile ecosystem leaders in Iran. Analysis of the betweenness indicator shows that Communications Regulatory Authority after two network operators mentioned above has a more prominent role of betweenness in the network. Besides, among the main parts of the ecosystem, controlling and monitoring institutions have the strongest connections across the entire network and hence they are considered as the most powerful part.