واکاوی نحوه ی پاسخگویی به شاخص های شهردوستدار کودک دربافت جدید وسنتی شهر رشت

بیان مسئله: کمبود فضاهای مطلوب برای حضور کودکان و نا ایمن بودن این فضاها در محیطهای شهری، باعث شده تا حس تعلقِ کودکان به فضای شهری به گونه‌ای متفاوت ارزیابی شود و این فضاها برای فعالیت روزانه کودک پاسخده نیستند. از این رو، با توجه به نقش بنیادین محیط در شکل گیری شخصیت و رشد کودک، درعصر حاضر توجه به کودکان و نیازهای اجتماعی آنان در بافت شهرها و محله ها یکی از مهمترین مساائل پیش روی جامعه است. از این منظر طرح های دوستدار کودک به دنبال اعطای حق شهروندی به کودکان، کم کردن میزان خشونت علیه کودکان و... است.هدف: پژوهش حاضر به دنبال یافتن نقاط قوت و ضعف بافت جدید و سنتی شهرها و مقایسه آنها در راستای اصول و شاخص های شهردوستدار کودک است، تا از این طریق به شناسایی مولفه های موثربر ارتقای کیفیت فضاهای عمومی شهر به جهت حضورپذیری کودکان دست یابد.روش: روش این تحقیق به صورت توصیفی - تحلیلی و پیمایشی با هدف توسعه ای – کاربردی است. جمع آوری اطلاعات نیز بر اساس توزیع پرسشنامه میان مدارس مناطق 1 و 2 شهر رشت انجام شده است. جامعۀآماری پژوهش، دانش آموزان دختر و پسر 6-12 سال مقطع ابتدایی، والدین، مربیان و روانشناسان مرتبط با دانش‌آموزان منطقه 1و2 به عنوان بافت جدید و سنتی شهر رشت درنظر گرفته شد که از آن میان، 378 نفر به عنوان نمونه که از این تعداد 193 نفر 6-9 سال و 97 نفر10-12سال و 88 نفر از والدین، مربیان و روانشناسان که به شیوة هدفمند انتخاب شدند. از نقاشی به عنوان ابزار مشارکت با کودکان، استفاده شد. نقاشیها توسط خبرگان حیطۀ روانشناسی کودکان و معماری، مورد تحلیل و ارزیابی قرارگرفتند. به منظور ارزیابی نهایی و تحلیل داده ها از نرم افزار spss25 بهره گرفته شده است.یافته‌ها: تحلیل معیارهای فضای مطلوب کودک در سه بخش مولفه های عینی، ذهنی و عملکردی حاکی از آن است که مولفه های عینی و عملکردی در بافت جدید و مولفه های ذهنی در بافت سنتی مورد توجه قرار گرفته‌اند.نتیجه گیری: با بررسی شاخصهای شهر دوستدار کودک و مجموع میانگین امتیازات، این نتیجه حاصل شد که با توجه به کیفیت های متفاوت محیط، بافت های گوناگون دارای ویژگی های کیفیتی متفاوت جهت جذب کودکان است. همچنین مقایسه تطبیقی دو منطقه نشان می‌دهد که مولفه های امنیت، فضای سبز، دسترسی، پیاده و دوچرخه‌مداری از بعد کالبدی و رنگ و زیبایی و خوانایی از بعد روانشناسی در محلات با بافت برنامه‌ریزی شده و جدید در مقایسه با محلات سنتی، کیفیت مطلوب‌تری دارد.

analyzing the way to respond to child-friendly city indicators in the new and traditional context of rasht city

introduction: the lack of urban spaces for children’s presence and the insecurity of these spaces in urban environments have led to a different assessment of children’s sense of belonging to urban areas, rendering these spaces inadequate for children’s daily activities. therefore, considering the fundamental role of the environment in shaping a child’s personality and development, attention to children and their social needs within the contexts of cities and neighborhoods is one of the most important issues facing society today. from this perspective, child-friendly initiatives aim to grant citizenship rights to children, reduce violence against them, and more. since urban facilities in social and cultural dimensions for children are very limited, if we can focus on planning in cities facing population concentration and various deficiencies, the process of children’s interaction with their environment (in a broad sense) will be seriously affected. thus, such planning represents an effort to create a healthy city for children and future generations. the importance of child-friendly urban planning goes beyond providing playgrounds; the interaction between children and their surrounding environment is a crucial factor (aerts, 2018).this study aims to identify the strengths and weaknesses of the new and traditional contexts of cities and compare them concerning the principles and indicators of child-friendly cities. through this approach, the research seeks to identify the components that effectively enhance the quality of public spaces to facilitate children’s presence. the main question of this research is the extent to which the new and traditional contexts of cities respond to these indicators.methodology: the method of this research is descriptive-analytical and quantitative. it includes a set of methods aimed at describing the conditions or phenomena under study and also examines the components of urban environment quality from the perspective of children’s needs in both traditional and new contexts. this research is classified as developmental-applied in terms of its objectives. initially, by reviewing available scientific resources (books, articles, and research projects), the principles and indicators of child-friendly cities were explored, leading to the formulation of a framework of indicators for child-friendly cities and the definition of several sub-indicators for each of the main indicators to facilitate a more thorough examination.a researcher-designed questionnaire was developed and finalized through interviews with 15 experts and specialists in psychology, architecture, and urban planning active in the research area. in the next step, 40 questionnaires, which had a calculated cronbach’s alpha of 0.916, were evaluated by the parents of the target child population. based on theoretical studies and to achieve the research objectives, the proposed model of this stud 378 people were selected as the sample, including 193 students aged 6-9 and 97 students aged 10-12, 88 parents, teachers, and psychologists who were studied using closed-ended questionnaires, interviews, and walking interviews (interviews conducted while walking in the space). the results obtained from the questionnaires were analyzed using spss25 software. the questionnaire included 68 questions in a likert scale format. after analyzing the questionnaires, a cronbach’s alpha of 0.897 was achieved, and four variables with the highest scores were evaluated.results: after reviewing the main indicators in the literature, the framework of components for child-friendly cities—essentially a summary of the main indicators from various sources—was developed in consultation with experts and specialists in psychology, architecture, and urban planning through interviews.