فراتحلیل ارایه مدل نظری آزمایشگاه‌های زندۀ شهری به مثابه مدل گذار پایداری

بیان مسئله: آزمایشگاه زندۀ شهری فضایی فیزیکی یا مجازی است که با گرد هم آوردن ذینفعان مختلف برای همکاری و ایده‌پردازی جمعی به دنبال عبور شهرها از چالش های دوران گذار به سمت پایداری است.هدف: با وجودی که در سال های اخیر به شدت مورد توجه سیاست گذاران، برنامه ریزان، پژوهشگران و مسئولان اجرایی شهرها قرار گرفته است، اما همچنان ماهیت، ابعاد، اصول، هدف ها، مولفه ها و چارچوب آن تا حدودی نامشخص است. بر همین اساس پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال پوشش این خلاء است.روش: از روش شناسی کیفی و از تکنیک متن پایه فراتحلیل استفاده شده است. در بررسی اولیه تعداد 722 منبع یافت شد که 58 مورد از آنها بر اساس عنوان کنار گذاشته شد. چکیدۀ تعداد 664 منبع بررسی شد و 428 مورد از آنها از روند پژوهش حذف شد. در نتیجه، تعداد 236 منبع به طور کامل بررسی شد و 193 مورد از آنها از لحاظ محتوا و کیفیت رد شد. در نهایت تعداد 43 مقاله جهت تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شدیافته‌ها: بر اساس تحلیل زمانی، سیر منابع پژوهش صعودی است به گونه ای که در سال 2021-2022 به اوج خود می رسد و مجله هایی نظیر مرور مدیریت نوآوری فناوری، فصلنامۀ پایداری، فصلنامۀ تولید پاکیزه تر در این حوزه بسیار فعال هستند. از لحاظ الگوی تحقیق، سهم تحلیل محتوا، مرور سیستماتیک ادبیات، توصیفی-تحلیلی، تطبیقی و اکتشافی به ترتیب برابر با 14، 11، 23، 27 و 25 درصد است. الگوی تحقیق بیشتر منابع به صورت تطبیقی و اکتشافی می باشد و در مجموع، 52 درصد منابع را به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: 51 کد در خصوص ویژگی های منحصر به فرد آزمایشگاه های زندۀ شهری استخراج شده که در 12 مقوله مشتمل بر دورۀ تاریخی، ابعاد، مولفه ها، عوامل زمینه ای، هدف ها، اصول، فرآیند، کنشگران، گونه شناسی، چالش ها، پیامدها و مراحل کاربست راه حل نهایی طبقه بندی شده اند که مدل نظری آزمایشگاه های زندۀ شهری از تشکیل می دهند.

theoretical model presentation meta-analysis of urban living labs as a transition model of sustainability

introduction: when times magazine (2006) chose user as person of the year for its front page, it acknowledged the growing importance of citizen participation in innovation processes.hence, europe has shifted its focus to public-private linkages over the past fifteen years by placing citizens at the center of the innovation process. to achieve its goal, the europeancommission has proposed living laboratories since 2006. living labs are one of the newest forms of open innovation networks that provide numerous research opportunities. they are a collaborative innovation approach that has increasingly attracted the attention of innovation researchers, professionals and policymakers. the living lab provides a common platform for private and public sector innovation and includes three separate but interwoven layers: theorganization, projects, and activities of users and stakeholders. living urban labs are emergingas a form of collective urban governance and experimentation to address the challenges andopportunities of sustainability arising from urbanization. living urban labs have different goals, are launched by different actors, and form different types of partnerships. additionally, living labs explore several disciplines and concepts, such as the transition to low-carbon economies, empirical governance, and new approaches to sustainable development. a living lab emphasizes the role of user participation, prototyping, testing, and validation in creating new technologies,services, products, or systems in real-world environments. living labs take an experimentalapproach and involve public-private partnerships in the co-creation process. urban living labs represent places in cities that allow stakeholders to design, test, and learn from social and technical innovations in real time. while urban living labs are rapidly growing as anexperimental phenomenon, understanding of their nature and purpose is still evolving. a lot of research has been done on urban living labs. however, for the first time, the present research has attempted to present the theoretical model of urban living labs as a sustainable transition model by using the meta-analysis method. in general, it has two distinct differences fromprevious research. first, it differs from past research in terms of methodology because the analysis has been done in terms of the time frame of related research, active journals in the field of publishing resources related to urban living labs, methodology, and sources in terms of research model, nature, theory, data collection tools and methods. second, the current research differs from previous research in terms of content. in fact, the current research has analyzedurban living labs in terms of historical period, spatial distribution, beneficiaries and principles, dimensions, components, contextual factors, goals, principles, process, actors, typology, challenges, consequences and application steps of the final solution. based on this, the purpose of this research is to distinguish categories for the extraction of urban living labs in order topresent its theoretical model and, through that, identify the requirements and challenges of its realization in the cities of the country. therefore, the main question of the research is: how is the theoretical model of urban living labs realized as a transition model of sustainability?