تحلیل غنای حسی با استفاده از تکنیک حس گردی و یاداشت برداری حسی (نمونه موردی: پارک آزادی شیراز)

بیان مسئله: شهر و فضاهای شهری به دلیل محل گردهم آیی مردم و داشتن تعاملات اجتماعی، نقشی اساسی در شکل دادن به زندگی اجتماعی و هویت جامعه ایفا می‌کنند. ادرک این فضاها نتیجه تجربه حسی انسان از محیط است که از طریق کانال های متعدد حسی نظیر بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه برداشت می‌گردد. تجربه حسی گسترده و عمیق حاصل از تمامی حواس، تحت عنوان غنای حسی خوانده می‌شود. کیفیت محیط با پارامتر های متفاوتی سنجیده می‌شود که یکی از آنها غنای حسی است. با شبیه تر شدن مکان ها به هم، امروزه فضاهای شهری در انزوای حواس به سر می برند. توجه به امر اغنای حواس در طراحی، در مهیا کردن تجربه مکانی متمایز برای افراد، توان بالقوه دارد. پارک آزادی از جمله بوستان های فعال در شهر شیراز می باشد که علاوه بر دارا بودن عناصر فضایی مثبت، طیف گسترده ای از عناصر فضایی منفی را در خود جای داده که همین امر در افول کیفت غنای حسی تاثیر گذار است. در راستای حل این مشکل اولین اقدام موثر شناخت و ثبت محرک های حسی متنوع است که بتوان با نگاهی جامع کاستی های مربوطه را رفع نمود.هدف: این پژوهش با هدف آشکار سازی اهمیت غنای حسی در فضاهای شهری، عوامل تعیین کننده آن و تحلیل غنای حسی پارک آزادی شیراز تبیین شده است.روش: روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و  با به کاربست نسخه تعدیل شده تکنیک یادداشت برداری حسی و حس گردی، غنای حسی در بوستان آزادی شیراز مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: یافته های تحقیق حاکی از آن است که میزان تاثیرگذاری مولفه های حسی در بوستان در حد متوسطی قرار دارد و در طراحی آن توجهی به عناصر محرک کلیه حواس صورت نگرفته است که این امر بر تجربه و ادراک افراد تاثیری منفی می گذارد.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان می‌دهد آن بخش از فضاهای شهری که توانسته است حس های بیشتری از شهروندان را درگیر کند، تجربه کاملتری از فضا را در ذهن مردم ایجاد کرده است؛ شهروندان در نتیجه این تجربه، آگاهی و لذت بیشتری از فضا خواهند داشت. از این رو تمرکز بر به کارگیری مولفه های تمامی حواس راهی مطلوب برای بهبود غنای حسی این بوستان محسوب می‌شود.

sensory richness analysis using sense walking and sensory notation techniques(case: shiraz’s azadi park)

background: city and urban spaces due to the gathering place of people and having social interactions, play an essential role in shaping social life and community identity. the perception of these spaces is the result of human sensory experience of the environment; which perceived through multiple sensory channels such as vision, hearing, smell, taste and touch. the vast and profound sensory experience of all senses is referred to as sensory richness. the quality of the environment is measured by various parameters, one of which is sensory richness. the dynamics and acceptance of any urban space can be seen in the extent to which people use it. as places look more like each other, today’s urban spaces are in senses isolation. paying attention senses richness in designing, has the potential to provide a distinct place experience for individuals. azadi park is one of the active gardens in the city of shiraz which in addition to having positive spatial elements, accommodates a wide range of negative spatial elements which affects the decline of sensory richness. the first effective action is recognition and recording of various sensory stimuli that can be remedied with a comprehensive view of the deficiencies in order to solve this problemobjectives: this study aimed to reveal the importance of sensory richness in urban spaces, its determinants and sensory richness analysis in shiraz azadi park.methodology: the method used in this study was descriptive-analytical. the modified version of sensory notation technique and sensory richness sensory analysis in shiraz azadi garden were analyzed and evaluated to achieve the desired result after studying the theoretical foundations and introducing the criteria of sensory richness evaluation.results: the findings of this study show that the part of urban spaces that has been able to engage more feelings of citizens, has created a more complete experience of space in people’s minds; as a result of this experience, citizens will be more aware and enjoy the space. the findings of this study indicate that the effect of sensory components in the garden is moderate, and no attention has been paid to the stimulus elements of all senses in its design and it has a negative impact on people’s experience and perception.conclusion: therefore, focusing on the components of all senses is a desirable way to improve the sensory richness of this garden.