کاربرد تکنیک fmea و تاپسیس فازی در رتبه‌بندی محلات بافت تاریخی شیراز با هدف سنجش تحقق‌پذیری سیاست های بازآفرینی پایدار شهری

بیان مسئله: بافت تاریخی و فرهنگی شیراز یکی از بافت‌های کهن کشور است که به دلیل معماری و بافت شهری خاص خود واجد ارزش‌های معماری و برنامه ریزی شهری قابل توجهی است. قدمت کالبدی بافت تاریخی و به تبع آن پیچیدگی و فرسودگی شدید، مشکلات اجتماعی و اقتصادی خاص این بافت، عاملی در راستای افت شدید شهری و به دنبال آن اقبال کمتر ساکنین محلی در امر نوسازی و همچنین سکونت در بافت می‌باشد.هدف: مقاله حاضر در نظر دارد به کاربرد تکنیک fmea و تاپسیس فازی در رتبه‌بندی محلات بافت تاریخی شیراز با هدف سنجش تحقق‌پذیری سیاست های بازآفرینی پایدار شهری(شامل مولفه‌های اقتصادی، مدیریتی، حقوقی، قانونی، مشارکتی، اجتماعیجمعیتی، فرهنگیگردشگری، زیست ‌محیطی و کالبدیعملکردی) در ‌محلات بافت ‌تاریخی شیراز (درب شازده، سردزک، بازار مرغ و سنگ سیاه) بپردازد.روش:داده‌های موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان چهار محله از محلات منطقه هشت شهرداری شیراز معادل 24871 نفر تشکیل می‌دهد که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب و پرسشنامه متناسب با جمعیت هر محله به روش تصادفی طبقه بندی شده در سطح محلات توزیع و تکمیل گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss و آزمون آماری t تک نمونه‌ای و جهت رتبه‌بندی محلات از مدل fmea و تاپسیس فازی با استفاده از روشahp در نرم‌افزار expert choice بهره‌گرفته‌شده است.یافته‌ها: یافته‌های مدل تاپسیس فازی نشان داد که از مجموع محلات مورد مطالعه، محله سنگ سیاه با وزن 0.618 در رتبه اول قرار گرفته است. محله بازار مرغ با وزن 0.470 در رتبه دوم، محله درب شازده با مقدار 0.265 در رتبه سوم و محله سردزک با مقدار 0.083 در رتبه آخر قرار گرفته است.نتیجه گیری: نتایج حاصل از آزمون تی‌ تک‌نمونه‌ای بیانگر آن است که میانگین کلی سیاست‌ها و استراتژی‌های توسعه شهری با رویکرد احیاء و بازآفرینی در سطح محلات مزبور در سطح نامطلوبی به سر می‌برد.

Application of FMEA Technique and Fuzzy TOPSIS in Ranking the Historical Contexts of Shiraz with the Aim of Measuring the Feasibility of Sustainable Urban

Background: Shiraz historical and cultural area is one of the ancient areas of the country, which has remarkable architectural and urban planning values ​​due to its special architecture and urban context. The physical antiquity of the historical area and, consequently, its extreme complexity and therefore the specific social and economic problems of this context, is a factor in the direction of severe urban decline and consequently less local residents in renovation and housing in the context.Objectives: The present article intends to apply the FMEA and fuzzy TOPSIS techniques in the ranking of Shiraz historical sites with the aim of assessing the feasibility of sustainable urban regeneration policies (including economic, managerial, legal, participatory, sociodemographic, culturaltourism, environmental, and physicalfunctional components) in the historical areas of Shiraz (Darb Shazdeh, Sare Dozak, Bazare Morgh, and Sange Siah).Methodology: The required data were collected through library studies and questionnaire completion. The statistical population of this study consists of citizens of four neighborhoods in eight district of Shiraz, equivalent 24871 people. Using Cochran’s formula, 384 people were selected and questionnaire appropriate to the population of each neighborhood was randomly distributed and completed in the neighborhoods. In order to analyze the data, SPSS software and onesample Ttest were used, and in order to rank the neighborhoods, FMEA and fuzzyTOPSIS were used by using AHP method in ExpertChoice Software.Results: The findings of the fuzzy TOPSIS model showed that the Sange Siah neighborhood with a weight of 0.618 was ranked first out of all the studied neighborhoods. Bazare Morgh neighborhood with a weight of 0.470 is in the second place, Darb Shazadeh with a value of 0.265 is in the third place and Sardozak neighborhood with a value of 0.083 is in the last place. At the end of the research, appropriate strategies are presented according to the research findings.Conclusion: The results of the onesample T Test indicate that the overall average of urban development policies and strategies with the approach of redevelopment and regeneration at the neighborhood level is undesirable.